Rusya ile uçak krizi Antalyalı turizmciler ve turizm çalışanları için kuru bir sözden ibaret değil, onlar işini kaybediyor. Rusya, Antalya'ya en fazla turist getiren 6 tur operatörü ve turizm firmasının lisansını iptal etti. Ardından tur operatörleri ve oteller 10-15 yıllık çalışanlarını işten çıkarmaya başladı.
Rusya, uçağının düşürülmesinin ardından Türkiye'ye yönelik en ağır yaptırımlarını açıkladı. Aralarında Rus turistlerin yüzde 60'ını getiren en büyük 3 tur operatörünün de bulunduğu Türkiye kökenli firmaların lisansları iptal edildi. Uçak kriziyle birlikte çalışanlarının yarısıyla yollarını ayıran tur operatörleri, kepenk kapatma riskiyle karşı karşıya. Rusya'nın aldığı son karar milyonlarca Rus'un tatil için Türkiye'ye gelmesinin önünü kesiyor. Rusya'nın turizm ambargosu Antalya'da binlerce turizm çalışanını işsiz bırakıyor.
Rus para birimi rubledeki devalüasyon sonucu ekonomik kriz ile başlayan, uçak düşürmeyle derinleşen Rusya krizi, son açıklanan yaptırımlarla zirve yaptı. Rus hükümeti, aldığı kararla ülkesindeki Türkiye kökenli 6 tur operatörü ve turizm firmasının lisanslarını iptal etti. Lisansı iptal edilen firmalar arasında Renaissance, Attida, Anex, Bentur, Sanmar, Pegas'ın yanı sıra Putin'in ‘gitmeyin' açıklamasının ardından Rus operatörlerden önce Türkiye operasyonlarını durdurduğunu duyuran Coral da yer aldı.
Ekonomik krizin ardından uçak düşürme ile zora giren firmaların yarı yarıya personel azalttığı bir dönemde yaşanan son gelişme, sıkıntıyı iyice derinleştirdi. Kepenk kapatma riskiyle karşı karşı kalan turizm firmalarında işten çıkarmaların ocak ayında daha da hızlanması bekleniyor.
İŞTEN ÇIKARMALAR DEVAM EDECEK
Seyahat Acenteleri Yöneticileri Derneği Başkanı Sefa Altınay, ağırlıkla Rus pazarı çalışan tur operatörü, acente ve işletmelerde personel çıkarmaların olduğunu ve bunun devam edeceğini söyledi. Lisansların iptal edilmesinin krizin daha da derinleşeceğinin işareti olduğunu ifade eden Altınay, lisans iptalinin Rusya'nın şu ana kadar aldığı 'en ağır karar' olduğunu söyledi. Altınay, "Lisansların iptal edilmesi ticari açıdan gayri ahlaki bir durum. Rus uçağı düşürüldüğünde Türkiye satışlarını durdurduğunu açıklayan ilk firmalardan biri Coral'dı. Rusya ile birlikte tavır alan Türk operatörünün lisansı iptal ediliyor. Coral, pek çok Rus operatöründen bile önce 'Biz Türkiye satmayacağız' diye açıklamada bulundu. Daha bunun niye lisansını iptal ediyorsun? Yapılan akıl kârı değil. Bence çok vahim bir karar bu."
Pegas, Anex, Coral gibi operatörlerin Türkiye'ye gelen Rus turistin yüzde 60'ını getiren firmalar olduğuna dikkat çeken Sefa Altınay, kaç kişinin işsiz kalabileceğine dair tahmin yapmanın güç olduğunu ifade etti. Altınay şöyle dedi: "Bu tur operatörlerinin otelleri, güvenlik, otobüs, animasyon şirketleri var. Tekneleri, turları var. Tur operatörü olarak biliyoruz işletmeleri ama turizmin pek çok yerinde varlar. Çok ciddi istihdam oluşturan işletmeler bunlar. Kaç kişi çıkaracaklarını kestiremiyoruz ama bu acentelerden binlere kişi Rusya'da, binlerce kişi de Antalya'da işten çıkarılacaktır."
EŞİ, ÜZÜNTÜDEN DOĞMAMIŞ BEBEĞİNİ KAYBETTİ
Pegas'ta 4 yıla yakın muhasebe elemanı olarak çalışan Kazım Bayram da son uçak kriziyle işsiz kalanlardan biri. 30 Kasım'da işten çıkarılan Kazım Bayram, "30 Kasım'da beni çağırdılar. İşten çıkarıldığımı söyledir. Eşime üzülmesin diye telefonda söylemedim, akşam anlattım. Eşim ikiz çocuğumuza hamileydi. Ertesi gün doktora kontrole gittiğimizde birisini kaybettiğimizi öğrendik. Eşimin üzülmemesi için elimden geleni yaptım ama mukadderat." diye konuştu. Yaz operasyonlarını 300 kişiyle yapan Pegas'ın çalışan sayısının normal zamanlarda kışın 250'ye düşürüldüğünü anlatan Bayram, "Bu sene öyle değil. Şu an 100'ün altına düştü. 50 kişinin daha çıkarılacağı duyumunu aldım." diye konuştu.
OTEL, OPERASYON MÜDÜRÜNÜN İŞİNE SON VERDİ
Antalya'da işten çıkarmalar sadece tur operatörleri ve acentelerle sınırlı değil. Konaklama tesisleri de çok sayıda çalışanıyla yollarını ayırdı. 16 yıllık meslek hayatının son 10 senesini Türkiye'nin önemli turizm markalarından birinin Belek bölgesindeki Türkiye'nin en büyük otellerinden birinde operasyon müdürü olarak geçiren Nurhak Akbudak, 15 Ocak itibarıyla iş akdinin feshedileceğinin tebliğ edildiğini belirterek şunları söyledi: "Otelde yazın 1.100 çalışan olurdu, kışın bu sayı 600'e düşerdi. Şu an 400'ün altına indi. 200-250 arasında tutmaya çalışıyorlar. Çıkışlar ağırlıkla mutfak, restoran gibi birimleri barındıran yiyecek içecek departmanından, kat hizmetleri departmanlarından. Çıkışların 15 Ocak'tan itibaren daha da hızlanacağı konuşuluyor."
Kenan BAŞ - ZAMAN
LOJİPORT