Rusya ile aylardır süren ancak son olarak Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin görüşmesiyle yeni bir dönemece giren gümrük krizinin çözümü için sınırlı sayıda noktadan girişi içeren bir formül gündemde. Geçen hafta İstanbul'da masaya oturan 2 ülke gümrük yetkilileri "basitleştirilmiş gümrük hattı"na geçiş için bir dizi pilot uygulama konusunda anlaştı. Buna göre Rusya, Türk mallarının gümrük işlemlerini yüzlerce gümrük idaresi yerine sınırlı sayıda giriş kapısında gerçekleştirecek. Rusya, bu sayede gümrükleme noktalarını daha rahat kontrol edebilmenin peşinde.
Martta deneme başlıyor
Marttan itibaren denemelere başlanması beklenen yeni sistemle Rus pazarına mal girişi kolaylaşacak. Bu giriş kapıları, Türk taşımacıların yoğun biçimde kullandığı kapılar olacak. Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Başkanı Tamer Dinçşahin, en çok kullandıkları 6 kapıyı yetkililere bildirdiklerini söylerken, "Ümitliyiz. Hızlı hareket edilirse gümrük beklemeleri temizlenecek" dedi. Devlet Bakanı Hayati Yazıcı, geçen hafta yaptığı açıklamayla, hava taşımacılığında ilk örnek uygulamanın Atatürk, Sabiha Gökçen ve Rusya'nın Minokova Havalimanları arasında olacağını kaydetmişti.
Referans'ın sorularını yanıtlayan Dinçşahin, Rusya'ya dönük iş yapan Türk TIR'larının aralarında Türkiye-Rusya, Ukrayna-Rusya arasındaki kapılarla Soçi'nin bulunduğu 6 kapıyı sıkça kullandığını kaydetti. Bu kapılarda gümrük işlemlerinin hızlanmasıyla sorunun ortadan kalkacağını belirten Dinçşahin, "İsteseniz de istemeseniz de o kontrol mekanizmasını kullanacaklar. Biz buna razı olduktan, onlar bu kontrolü yapabildikten sonra sorun yok" dedi. Dinçşahin, sistemde oluşacak değişikliği Kapıkule sınır kapısı ile İstanbul gümrüğünü örnek vererek anlatırken, "Örneğin araç Kapıkule'den girerken gümrük işlemleri için İstanbul gümrüğüne havale olmayacak ve kapıda işlemlerini yapılacak. Oysa şu an Rusya içine girdiğinizde ayrı ayrı mallarla örneğin 100-200 tane gümrüğe gidebiliyorsunuz" dedi.
VIP uygulaması geçerli
Geçilecek uygulamada tüm bu malların giriş kapılarında gümrüklenmesi için bu kapıların çok aktif ve hızlı biçimde çalışması gerektiğini vurgulayan Dinçşahin, Rusya'nın bu konudaki altyapısının kuvvetli olduğunu söyledi. Ancak ana merkez ile kapılar arasında gönderilecek evraklar için hızlı bir elektronik koridorun oluşturulması gerektiğini belirten Dinçşahin, "Bu gibi detayların ortak çalışmalarla çözüleceğine inanıyoruz" dedi. Dinçşahin, basitleştirilmiş gümrük hattı kapsamında ön beyanda bulunarak bu hattan geçecek araçların ise 'VIP uygulamasıyla' daha kolay işlem yapacağını kaydederken, "Artık giriş kapılarında işlem tamamlanacağı için buraya eksiksiz evrakla ve önceden beyanla giden hiç beklemeden geçecek, işlemlerini hızlı biçimde sonuçlandıracak" dedi. Gümrük sorununun çözümü için başlanacak pilot uygulamaların daha sonra tüm hava, deniz ve kara taşımacılığını kapsayacak biçimde genişletilmesi amaçlanıyor.
Kotada da çözüm sinyali
Şu an Rusya pazarındaki sıkıntıda krizin ve sezonun da etkisi olduğunu anlatan Dinçşahin, ülkeye ihracatın yoğunlaştığı dönemin bahar ve sonrası olduğunu belirtti. Dinçşahin, TL ve ruble üzerinden ticarete geçişin ileriye dönük beklentilerini artırdığını söylerken, ayrıca kota sorununa ilişkin çözüm ümitlerinden bahsetti. Geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı Gül'ün Rusya temaslarında taşımacılıkta kotaların artırılmasının gündeme getirdiğini söyleyen Dinçşahin, "Görüşmelerde Putin'in Rusya Ulaştırma Bakanı'na 'çalışma yapın, sorunu halledin' talimatı vermesi bizim için çok önemli bir açılım oldu" dedi. Rus tarafının Türk TIR'larına verdiği sınırlı sayıdaki geçiş belgesi ihtiyacı karşılamıyor.
REFERANS