Uzak mesafe taşımanın en uygun şekli deniz taşımasıdır. Kara taşıması üzerindeki trafik yükünü azaltan, çevre kirliliği yaratmayan, kazalara yol açmayan, ekonomik bir taşıma şekli olarak bilinmektedir. Deniz taşımasının dar boğazı taşımanın limandan limana yapılması zorunluluğudur. Geçmişte şehre bitişik olarak inşa edilmiş olan limanlar da, şehir nüfusunun artmasından, şehrin liman etrafında genişlemesinden sonra şehir içinde kalmıştır. Artan deniz taşımacılığı sonunda; liman alanları yetersiz kalmaya başlamış, arka alana büyüyemeyen limanlar ya deniz doldurularak genişlemiş, ya da iş kapasitelerinin sonuna geldikleri için bölgede başka limanların inşa edilmesi zorunluluğu ortaya çıkmıştır. Mersin, İzmir, Bandırma, Samsun, Trabzon limanları bu durumdadır.
Limanlarda önemli olan içeride ne kadar araç, konteyner, kuru yük, sıvı stoklanacağı değildir. Limanlar birer depolama alanı olarak kullanılmayacak kadar kıymetli alanlardır. Liman içinde değer yaratan operasyon, gemilerin mümkün olduğu kadar hızlı boşaltılması ve yüklenmesidir. Dış ve iç ticaretin gelişmesi, tedarik zinciri sürecinin hızlanması bu hıza bağlıdır. Zincir üzerinde her bekleme maliyettir ve kapasite kaybıdır.
Mersin limanı da bu konuda sorunları olan bir limandır. İçeride bulunan çeşitli depolama alanları, konteyner doldurma ve boşaltma sahaları, demiryolu aktarma, vagon bekleme sahası, konteyner stoklama bölgeleri, araç bekleme alanları, ekipman bakım ve tamir atölyeleri limanın kullanılabilir alanını küçültmekte, verimi azaltmakta, operasyon hızını olumsuz etkilemekte ve maliyetleri yükseltmektedir.
Geçtiğimiz hafta Mersin Valisi Sayın Hüseyin Aksoy, Mersin Belediye Başkanı Sayın Macit Özcan, Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Şerafettin Aşut, Mersin Deniz Ticaret Odası Başkanı Sayın Cihad Lokmanoğlu, Mersin Lojistik Platformu Başkanı Sayın Josef Atat, Dış Ticaret Müsteşarlığı Daire Başkanı Sayın Kaan Sürmeli ve Mersin, Ankara, İstanbul illerimizden katılan ilgili kişilerle birlikte bir İtalya Seyahati gerçekleştirdik. Mersinde inşa edilmesi planlanan Lojistik Köy ile ilgili olarak benzer ölçüde olduğunu tespit ettiğimiz Padova Lojistik Merkezini ziyaret ettik. Karşılıklı bilgi alışverişinde bulunduk, İşbirliği olanaklarını araştırdık.
Ardından Mersin gibi şehir içinde kalmış Trieste limanını ile ilgili olarak Trieste Ticaret Odası ile bir ortak toplantı yaptık. Limanın gezilmesinin ardından 18 km uzakta olmasına rağmen limanın araç park alanı olarak çalışan Fernetti Aktarma Merkezini ve yine limana 48 km uzaklıkta olmasına rağmen demiryolu aktarma merkezi olarak çalışan Cervignano intermodal terminalini gezdik.
Mersin Limanı gibi arka alanı genişleyemeyen tesislerde bazı operasyonların limana yakın alanlara yani bölgede inşa edilecek lojistik köylere taşınması fayda yaratmaktadır. Liman içindeki trafiği hızlandıran, düzeni sağlayan bu uygulama için Mersin Lojistik Köy’ü güzel bir örnek olacaktır. Lojistik köye gelen araçların, limanın bir eki gibi orada verilen hizmetlerden yararlanması, gümrük hizmetlerinin, beklemelerin, yük transferlerinin, intermodal çalışmalarının, depolamaların, katma değerli hizmetlerin lojistik köyde verilmesi liman verimini yükseltecek, maliyetlerin azalması ile liman hizmetlerinin potansiyelinin de artmasına olanak sağlayacaktır.
Tekerlek keşfedilmiştir artık. Bize düşen bu keşfi uygulamaya koymaktır.