Pandeminin etkisiyle 2020’de depo kapasiteleri yüzde 100 doluluğa ulaştı. Talebin bu yıl da artarak devam etmesini bekleyen lojistikçiler, yatırımda rotayı depolamaya çevirdi. 2021’in depolamada yatırım ve teknolojik dönüşüm yılı olacağı öngörülüyor. Salgınla birlikte tedarik zincirinde yaşanan aksamalar ve hammadde fiyatlarındaki hızlı yükseliş tedarik zincirinde stoklama ihtiyacını artırdı. E- ticarette yaşanan rekor büyüme de depo talebini artırınca yüzlerce tesis tam kapasiteye ulaştı. Online alışveriş harcamaları 2019’a oranla yüzde 85 büyüdü, yaklaşık 250 milyar TL büyüklüğe ulaştı. Online depolamada kapasitesini ikiye, hatta üçe katlayan firmalar oldu. E-ticaret sektörünün bu yıl 2021’de 400 milyar TL’ye ulaşması hedefleniyor. Bu da e-ticaret alanında depolama ihtiyacının artacağı anlamına geliyor. Lojistik devi Amazon'un da Türkiye'de depo yatırımı için yer aradığı konuşuluyor.
Sektör temsilcileri, artan hacimler ve en kısa sürede talepleri karşılama ihtiyacının depolarda teknolojik yatırımları da zorunlu hale getirdiğini vurguluyor. Son teknolojiye sahip depolar, firmaları rekabette de bir adım öne taşıyor. Depolama alanında 2021’de otomasyon yatırımlarında önemli oranda artış bekleniyor. Ürün kabulden başlayarak, depolama ve araca yükleme süreçlerinde insan gücünün en aza indirildiği, tam otomasyonun devrede olduğu sistemler ön plana çıkacak. Böylece operasyonların hızlanması, hata oranları minimuma indirilmesi hedefleniyor. Depolarda robot ve drone kullanımı da yaygınlaşacak.
E-ticarette, kapasite 3 kattan fazla artabilir
O2 Lojistik Yönetim Danışmanlık Kurucusu ve Lojistik Yönetim Danışmanı Oruç Kaya, e-ticaretin normal perakende mağazacılığına göre üç kat daha fazla depolama alanına ihtiyaç duyabileceğini belirtti. Kaya, "GYODER verisine göre, 2020 yılının 3'üncü çeyreği itibariyle İstanbul ve Kocaeli illerinde mevcut stopk 10.4 milyon m2 olup bunun yaklaşık yüzde 63'ü ticari alan. Türkiye geneli için bugün n az 15 milyon m2 depolama alanı olduğu tahmin edilebilir. Özellikle 2008 yılındaki global ekonomik krizden sonra daha fazla ivme kazanan 'en az stok' hatta 'sıfır stok' eğilimi tersi yönde değişiyor" dedi.
Lojistik firmaları stratejilerini yeniden oluşturdu
Reysaş/ Durmuş Döven: En fazla yatırım yapan şirket olacağız
Reysaş Yatırım Holding Yönetim Kurulu Başkanı Durmuş Döven, depolama alanında kapasitelerin dolduğunu ve yeni yatırım ihtiyacının oluştuğunu vurgulayarak, 2021’de de bu alana en çok yatırım yapan şirket olacaklarını söyledi. Döven, "Müşteri beklentisi değişti. Şu anda Türkiye’de bütün depoların dolu. AVM ve mağazalardan, depoların bir ticaret bölge haline dönüşmesi bu alandaki yatırım ihtiyacını gösteriyor"dedi. Bugüne kadar yurt dışında kiralama yoluna giden Reysaş, Çekya’da kendi deposunu kurmayı planlıyor.
Ekol / Arzu Akyol Ekiz: Depolama kapasitesini 3'e katlayan var
Ekol Türkiye Ülke Müdürü Arzu Akyol Ekiz, salgın döneminde tedarik zincirlerinin sürdürülebilirliğinin öneminin daha da ön plana çıktığını belirterek, “Her sektördeki online depolama ve dağıtım noktasında iş hacimlerinin arttığına tanık oluyoruz” dedi. Sağlık sektörüne yönelik çok önemli bir depo otomasyon yatırımı yapmak üzere olduklarını açıklayan Ekiz, “Neredeyse el değmeden ürün toplar hale geleceğiz. Bir yıl içerisinde bu yatırımımızı devreye almayı planlıyoruz. Ulusal dağıtım projelerimizde daha hızlı ve güvenilir servis sağlayabilmek üzere Manisa’daki yeni aktarma depomuzu da kısa bir süre önce açtık ve faaliyetlerine başladı” dedi
Horoz Lojistik / İlker Özkocacık: E-Ticaret depoculuk işleri büyüyecek
Horoz Lojistik Yurtiçi Grup Başkanı İlker Özkocacık, bu yıl depolarında yüzde 100 doluluk beklediklerini ifade ederek, “2021’de e-ticaret depoculuk işlerimizi büyüteceğiz” dedi. Özkocacık, “Uluslararası hammadde bağlantıları sekteye uğraması, firmaların daha fazla stok ile çalışma zorunluluğunu ortaya koydu. Yine AVM gibi yerlerin kapatılması, mağazacılık işinde olan firmaların ürünlerini depolarda bekletmesi sonucunu doğurdu. Sonuç olarak, depolama alanlarına ihtiyaç arttı. Lojistik firmaları gelecek 3 yıl içinde yapılması planlanan yatırımlarını öne çekmek durumunda kaldılar” diye konuştu.
Alışan Lojistik / Damla Alışan: Stok politikaları değişiyor
Alışan Lojistik Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Damla Alışan, salgınının tüm sektörde tedarik zincirlerini hiç beklenmedik bir değişkenlik ile test ettiğini ifade ederek, “Bu doğrultuda tedarik zinciri eğilimlerinde uzun vadeli ve önemli değişimler oldu. Bunlar da depolama alanlarına ve lojistik hizmetlerimize talebi artırdı” dedi. Özellikle e-ticarette, salgın sonrasında mecburi değişiklikler görülmeye başlandığına dikkat çeken Alışan, “Bu sebeple daha yaygın depoculuk faaliyetleri gündemimize geldi. Zira stok politikaları değişmeye başladı. ‘Tam zamanında’ ürün politikası, karantina dönemi sonrasında yeniden tasarlanacak bir üretim politikası haline geldi. Artık kurumlar, belirsizliklere karşı envanterlerini yeniden ayarlamak ve daha fazla stok tutma eğilimindeler. Biz de Alışan Lojistik olarak buna karşı tedbirlerimizi aldık” diye konuştu.
Fevzi Gandur / Hasan Şafak: Yeni havalimanında talep olacak
Fevzi Gandur Logistics’in Hava ve Deniz Taşımacılığı Genel Müdürü Hasan Şafak, depolama ihtiyaçlarının pandemiyle birlikte arttığına dikkat çekerek, “Özellikle Avrupa’da birçok market zinciri olası üretim aksamalarına karşı daha fazla ürün stoklamaya çalıştı. Hem ülkemizde hem de dünyanın birçok yerinde depolar neredeyse dolu. Daha fazla depolama alanına ihtiyaç duyulduğunu net bir şekilde söyleyebiliriz. 2021 yılında tüm dünyanın umduğu normalleşmeyle birlikte, taleplerde artış olacağını ve depolamaya daha fazla ihtiyaç duyulacağını öngörüyoruz. Üretim seviyelerinin yeniden artışa geçmesi, mevcut talebin artması daha fazla ürünü stoklama isteği yeni depolama yatırımlarını da beraberinde getirecek. THY’nin kargo uçaklarının yeni havalimanına taşınmasıyla burada da depo ihtiyacı artacak” dedi.
Mars / Gökşin Günhan: 3 depo açtık, yenileri yolda
Mars Logistics Yönetim Kurulu Üyesi Gökşin Günhan, geçen yıl pandemiye rağmen Eskişehir’de transfer merkezi, Manisa’da ise iki depo yatırımı yaptıklarını hatırlatarak, bu yıl da yeni depolar ve transfer merkezleri açacaklarını söyledi. Ciroda 2.1 milyar TL’ye ulaşan şirket yurt dışı ofis sayısını da artıracak.
Yusen İnci / Hakan Meriç: İstihdamı da artıracağız
Yusen İnci Lojistik Genel Müdürü Hakan Meriç, 2021 yılında ek depo yatırımı yapacaklarını bu kapsamda istihdamı da artıracaklarını söyledi. Hakan Meriç, “Pandemi sürecinin 2021 yılında azalarak devam edeceğini düşünüyoruz. Buna paralel güçlü yönlerimiz ile müşteri temaslarımızı artırarak büyüyeceğiz. Bu kapsamda ek depolar ile istihdam artışı yanında raf yatırımları ve ekipman kiralama süreçleri ile çözüm ortaklarımızın da büyümesine katkıda bulunmayı hedefliyoruz” dedi.
Rif Line / M. Serkan Erdem: Üç ayrı depo yatırımı gündemde
Rif Line Lojistik Türkiye Genel Müdürü Mehmet Serkan Erdem, Türkiye’de depolama yatırımlarını hızlandırdıklarını vurgulayarak, “Adapazarı'nda 20 ila 25 bin m2 arasında bir depo yatırımı planlıyoruz. Çalışmalara başladık. ÇED raporunu bekliyoruz. Orta vadede yine Ankara'da 15 bin m2'lik bir yatırım planlıyoruz. Bir de Doğu Akdeniz'de, 10 bin m2 civarında yatırım planlıyoruz. 5 yılda 3 depo yatırımı yapmış olacağız” dedi. Erdem, iki ayrı çok uluslu lojistik şirketin depo yatırımı için özellikle Marmara Bölgesi’nde yer arayışında olduğunu söyledi. Bu şirketlerden biri 100 bin m2’ye yakın büyük bir yer arayışında.
Büyük illerde kiralar %20 arttı
Diğer yandan talep artışı depo kiralarını da yukarı çekiyor. Özellikle İstanbul, Ankara ve Antalya gibi illerde depo kiralarının 2020’de yüzde 20’den fazla arttığı belirtiliyor. Yetkililer, özellikle İstanbul’da kiraların çok arttığını, bu nedenle şirketelrin İstanbul dışında yer arayışına girdiğini belirtiyor. Türkiye genelinde özellikle İstanbul'a yakın merkezlerde özellikle İzmitAdapazarı arasındaki bölgede A sınıfı depo ihtiyacı artıyor. Yine Trakya Bölgesi'nde yatırım iştahı yüksek. Çünkü, İstanbul'da iyi lokasyonda bulunan lojistik depolarının m2'leri özellikle e-ticaret siteleri ve onlara hizmet sunan lojistik firmalarından gelen yüksek taleple m2 başına 30-35 TL'ye ulaşmış durumda. Bu nedenle şirketler, m2’si 10-15 TL olan yerleri tercih ediyorlar.
"Anadolu'da binlerce yeni yatırım olacak"
Tırport Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Akın Arslan, e-ticaretteki rekor büyümenin depolama ihtiyacını artırdığına dikkat çekerek, Anadolu’da da yatırımların artacağına dikkat çekti. Arslan, “E-Ticaret’te büyük dijital pazaryerleri içinde 70 binin üzerinde KOBİ ve şahıs ticaret yapıyor. Merkezi yerlerdeki büyük depolarda malları toplayıp buradan lojistik operasyonları yönetmek her zaman mümkün değil. Akıllı telefonlardaki konum-tabanlı, gerçek-zamanlı teknolojilerin gelişmesiyle yerinden akıllı tedarik, yerinde optimal depolama çok ön plana çıkacak. Anadolu’da bin m2 altında, büyük çoğunluğu 200400 m2 arasında binlerce yeni depolama alanının yaratılacağını öngörüyorum. Bu depoların çoğunluğu e-ticaretin yerel tedarikçileri tarafından tercih edilecek” diye konuştu.
Aysel YÜCEL - DÜNYA
LOJİPORT