Devlet Demiryolları hazırladığı bir dizi proje ile hem yük taşımacılığında rotayı Rusya'dan Türkiye'ye çevirmeyi hem de hızlı tren garlarında kuracağı alışveriş merkezleri ile garları birer ticaret merkezine dönüştürmeyi amaçlıyor.
Devlet Demiryolları (TCDD) özel sektör-kamu ortaklığı ile birçok önemli projenin altına imza atmaya hazırlanıyor. Buna göre demiryolları ile yapılan yük taşımacılığında Rusya'nın güzergâh üstünlüğü, yapılacak yeni demiryolu yatırımları ile Türkiye'ye geçecek. TCDD, özel sektör-kamu ortaklığı ile batıdan doğuya kadar kesintisiz bir ulaşım hattı kurulmasını sağlayacak. Hızlı tren istasyonlarının yapımı da projeler arasında yer alıyor. TCDD'nin planlarına göre yeni hızlı tren garları büyük alışveriş merkezleri şeklinde inşa edilecek ve cazibe merkezleri haline gelecek.
TCDD'deki çalışmalar tamamlanınca Türkiye yolcu taşımacılığının yanı sıra yük taşımacılığında Bulgaristan üzerinden Avrupa'ya bağlanacak ve Bakü-Tiflis-Kars demiryolu projesiyle yeniden canlanacak İpek Yolu sayesinde Londra, Türkiye üzerinden Hong Kong'a bağlanacak. Bu amaçla Halkalı-Bulgaristan arasında da 230 kilometrelik bir demiryolu hattı inşa edilecek. Böylece hem Rusya üzerinden giden güzergâh kısalacak hem de Türkiye'nin ekonomik ve jeopolitik durumu gelişecek.
Marmaray ve Derince yük transferi yapacak
TCDD'nin projeksiyonuna göre özel sektörün de katılımıyla yapılacak yeni hatlar ile restorasyon çalışmaları sonrasında Türkiye, Bulgaristan üzerinden Avrupa'ya bağlanacak. Doğu hatlarının da iyileştirilmesi ve ek hatlar yapılmasıyla ülkenin batısından doğusuna kadar kesintisiz, hızlı erişim imkânı sağlanacak. Böylece yük taşımacılığında Türkiye, doğu-batı arasında bir koridor görevi görecek. Asya ve Avrupa kıtalarını birbirine bağlayacak Marmaray Projesi çerçevesinde
İstanbul'un her iki yakasındaki demiryolu hatları boğazın altından geçen bir demiryolu tüneli ile birbirine bağlanacak. Batıdan gelen ya da batıya giden yüklerin bir kısmı bu nedenle Marmaray'dan geçecek. Ancak Marmaray bütün transfer yükünü kaldırmayacağı için Derince Limanı'nın yük taşımacılığında bir merkez haline gelmesi bekleniyor. Kocaeli'ndeki Derince Limanı, bir süre önce özelleştirilmek amacıyla TCDD'den Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'na (ÖİB) geçti. Türkiye'nin yük taşımacılığında Rusya ile rekabet etmesinde önemli bir yer edinecek olan Derince Limanı'nın değeri de böylece artmış olacak.
Hızlı tren garına Ankamall örneği
TCDD'nin özel sektör ile birlikte gerçekleştirmeyi hedeflediği projeler arasında, hızlı tren istasyonlarının yapımı da yer alıyor. TCDD'nin planlarına göre yeni hızlı tren garları büyük alışveriş merkezleri şeklinde inşa edilecek ve cazibe merkezleri haline gelecek. Hızlı tren garları ile diğer önemli garların aynı kapsamda değerlendirilerek özel sektör tarafından işletilmesine de izin verilecek. Yap-işlet-devret (YİD) modeli ile yapılacak yeni garların işletme süreleri ise TCDD'nin yapım için açacağı ihalelerde verilecek tekliflere göre belirlenecek. TCDD ilk etapta özel sektörün yapıp işletebileceği garları Sivas, Yozgat, Kayseri, Ankara, İzmir, Afyon, Konya, Eskişehir ve Kapıkule olarak belirledi.
Türkiye'nin ilk hızlı tren projesi olan Ankara-İstanbul hattı için Ankara'da oldukça geniş çaplı yeni bir hızlı tren garı inşa edilecek. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin (TOBB) de yapımına talip olduğu yeni gar için Ankara'nın en büyük alışveriş merkezlerinden biri olan "Ankamall" örnek alınacak ve hatta yeni gar Ankamall'den de büyük olacak. Hızlı Tren Garı içinde alışveriş merkezleri, oteller, oyun merkezleri, internet cafeler, bowling salonları da yer alacak. Böylece garlar sadece yolcu transferleri için kullanılacak mekânlar olmaktan çıkıp birer ticaret merkezine dönüşecek.
Antalya'ya 1 milyar dolarlık hat
TCDD özel sektörle birlikte YİD modeliyle yapılabilecek demiryolu projelerini de belirledi.
İstanbul'u Antalya'ya demiryolu ile bağlamak için hattın olmadığı Burdur-Antalya ile Konya-Antalya arasına demiryolu inşa edilecek. Sadece 150 kilometrelik Burdur-Antalya hattı ortalama 1 milyar dolara tamamlanacak. Bunun yanı sıra Bursa-Osmaneli arasında da 400-500 milyon dolarlık bir maliyetle yapılacak demiryolu hattıyla Bandırma Bursa'ya bağlanmış olacak. TCDD, bu projelerin yanı sıra Trabzon-Erzincan/Erzurum, Konya-Mersin arasında da hızlı ve normal demiryolu projeleri için de özel sektöre çağrıda bulundu.
TCDD'NİN YENİ DÖNEMDE HEDEFLEDİĞİ PROJELER
*Yük taşımacılığında Rusya'nın güzergah üstünlüğü, yapılacak yeni demiryolu yatırımları ile Türkiye'ye geçecek.
*Yeni hızlı tren garlarında büyük alışveriş merkezleri kurularak garlar ticaret merkezine dönüştürülecek.
*İpek Yolu sayesinde Londra, Türkiye üzerinden Hong Kong'a bağlanacak. Halkalı-Bulgaristan arasında da 230 kilometrelik hat kurulacak.
YAPIMI SÜREN HIZLI TREN HATLARI | ||
Proje | Kilometre | Mesafe(zaman) |
Ankara-İstanbul | 531 | 3 saat |
Ankara-Eskişehir | 245 | 1 saat 5 dakika |
Ankara-Konya | 212 | 1 saat 15 dakika |
İstanbul-Konya | 647 | 3 saat |
Eskişehir-Konya | 360 | 1 saat 26 dakika |
UYGULAMA PROJESİ HAZIRLANAN HATLAR | ||
Proje | Kilometre | Mesafe(zaman) |
Ankara-Sivas | 460 | 3 saat |
Ankara-İzmir | 624 | 3 saat 20 dakika |
Ankara-Afyon | 281 | 1 saat 20 dakika |
Bursa-Osmaneli | 106 | 30 dakika |
Ankara-Kayseri | 350 | 2 saat |
Halkalı-Bulgar. | 230 | 1 saat |
Begüm GÜRSOY - REFERANS