Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD), yolcu taşımacılığında yüzde 2'ler düzeyindeki payını artırmada umudunu hızlı trene bağladı. İspanyol demiryollarının yolcu taşımacılığındaki yüzde 3 dolayındaki payını hızlı trenlerin devreye alınmasıyla yüzde 15'lere çıkarması TCDD için umut oldu.
TCDD Genel Müdürü Süleyman Karaman, İspanyol CAF firmasına sipariş edilen, Türkiye'nin ilk hızlı trenini teslim aldıktan sonra İspanya'da hızlı tren hatlarında incelemelerde bulundu ve hızlı trenlerle seyahat etti.
İspanya Demiryolları Renfe'nin yetkilileriyle bir araya gelen Karaman, hızlı tren işletmeciliğinde İspanya'nın kaydettiği aşamaya ilişkin bilgi aldı.
İSPANYOLLARIN DEMİRYOLU BAŞARISI
Renfe'nin yöneticilerinden Apolinar Rodriguez Diaz, İspanya'nın hızlı tren işletmeciliğine 1992 yılında başladığını, hızlı tren işletmeciliği için büyük altyapı yatırımları yaptıklarını söyledi. Hızlı trenleri işletmeye almalarının ardından yüzde 3 dolayındaki taşımacılık payını yüzde 15'e çıkardıklarını belirten Diaz, İspanya'nın 2020 yılına kadar ulaşım için GSMH'nın yüzde 1,5 oranında yatırım yapacağını, sadece demiryollarına yaklaşık 120 milyar Avro yatırım öngörüldüğünü, tüm ulaşım için 250 milyar Avro yatırımın planlandığını kaydetti.
Ulaşım yatırımlarının yaklaşık yarısının demiryollarına ayrıldığını ifade eden Diaz, bu yatırımlarla İspanya'nın AB içinde demiryoluna yapılan yatırımda birinci ülke haline geleceğini bildirdi. AB'de her yıl ulaşıma yapılan yatırımın GSMH'nın yüzde 0.8-1,5 arasında olduğunu, İspanya'nın ise AB ortalamasının iki katı yatırım yapmaya çalıştığını anlatan Diaz, sözlerine şöyle devam etti:
''Bu yatırımlarla 2010 yılında hızlı tren altyapısına sahip olmada birinci ülke haline geleceğiz ve Fransa ile Japonya'ya geçeceğiz. 2010 yılında 2230 kilometre hızlı tren hattımız olacak. Şu anda hızlı tren konusunda dünya genelinde üçüncü sıradayız. 2010'da birinci ülke haline geleceğiz.
2020 yılında hızlı tren, bütün büyük şehirlere gelecek. Nüfusun yüzde 90'ı hızlı treni kullanıyor hale gelecek. Vatandaşlarımız 50 kilometre mesafede bir hızlı tren istasyonuna ulaşabilecek.''
Diaz, yakında Madrid ve Malaga arasında 300 kilometre hızla yol alacak treni devreye sokacaklarını, demiryolu hatlarında standart yapı olmadığı için hızlı trenleri bazı bölgelerde bojileri değiştirerek (tekerlek genişliği) kullandıklarını söyledi.
Hızlı tren hatlarında 250, 300 ve 330 kilometre hıza ulaşabilen 3 ayrı tren kullandıklarını belirten Diaz, hızlı tren hatlarında zaman zaman hemzemin geçit kazaları olabildiğini, bu kazaların genellikle araç sürücülerinden kaynaklandığını ifade etti.
TREN YOLCULARININ YÜZDE 26'SI UÇAKTAN VAZGEÇENLER
Diaz, İspanya'da günde 5 bin trenin banliyö, yük taşımacılığı ve bölgesel hatlarda çalıştığını, hızlı tren yatırımlarıyla karayollarındaki trafiği biraz daha hafifletmeyi planladıklarını bildirdi. ''Hızlı trenin olduğu bir yerde karayollarında yüzde 25 daha az araba olacak. Hızlı tren hatları bitince konvansiyonel (normal hızlardaki trenlerin kullandığı) hatlar yük taşımacılığına ayrılacak. Böylece karayollarında yük taşımacılığı da azalacak'' diye konuştu.
Diaz, İspanya'da hızlı trenlere yoğun talebin nedenlerini açıklarken, ülkede taşımacılık paylarını hızlı trenlerle artırdıklarını, yüzde 3 dolayındaki taşımacılık payını yüzde 15'e çıkardıklarını söyledi. Bu artışa bakıldığında, yolcuların yüzde 13'ünün eskiden beri treni kullananlar olduğunu, yüzde 26 dolayında uçak yolcusunu da kazandıklarını dile getiren Diaz, yüzde 24 dolayında kendi aracını kullanan vatandaşların da hızlı trenleri tercih etmeye başladığını belirtti. Diaz, bugüne kadar hiç trenle seyahat etmeyen yüzde 34 oranında yolcunun da demiryolunu kullanmaya başladığını ifade etti.
TCDD'NİN HEDEFİ 2010
TCDD Genel Müdürü Süleyman Karaman, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'de kişi başı şehirlerarası seyahat oranının düşük olduğunu, yolculuk sayısının yıllık 20 dolayında kaldığını belirtti. Avrupa ortalamasının 200'e ulaştığını ifade eden Karaman, hızlı trenlerin Türkiye'de işletmeye alınmasıyla yolculuk sayısının artacağını söyledi.
İspanya'da, hızlı trenlerin işletmeye alınmasıyla yolcu sayısının arttığını anlatan Karaman, TCDD'nin de hızlı trenleri devreye sokmasıyla taşımacılıktaki payını artırabileceğini, iki ülkenin şartlarının örtüştüğünü, bu anlamda İspanya'nın bir örnek oluşturduğunu belirtti. Karaman, Ankara-İstanbul ve Ankara-Konya arasında hızlı tren işletmeciliğinin başlamasıyla demiryollarının yüzde 2 dolayındaki taşımacılık payını artırmaya başlayacağını, 2010 yılında yolcu taşımacılığında bir sıçrama yapabileceğini ifade etti.
Ulaştırma Bakanlığının yaptırdığı Ulaşım Master Ana Plan Stratejisi'nde yıllık trenle yolculuk sayısının yüzde 20'ye çıkarılmasının öngörüldüğünü, hızlı trenlerle bu oranı yakalayabileceklerini dile getirdi. İspanya'nın demiryolu taşımacılığındaki payını böyle artırdığına dikkat çeken Karaman, İspanya'da hızlı trenlerin kullanılmaya başlanmasıyla yolculuk oranının yüzde 34 dolayında arttığını belirtti.
Karaman, yolcuların hızlı tren istasyonlarından diğer noktaları ulaşımda otobüsleri de kullanacaklarını, böylece hızlı trenlerin otobüs yolcularının sayısının artmasına da katkı yapacağını kaydetti.
BİLETLERE ERKEN ALIM İNDİRİMİ
Öte yandan, TCDD Genel Müdürlüğü, 17 merkez ve 4352 yolcuyu kapsayan araştırmasında Ankara-İstanbul hattında çalıştırılacak hızlı trenlerde bilet ücretlerinin ne olması gerektiği konusunda bir araştırma yapmıştı.
Bu araştırmada, yolcular, Ankara-İstanbul arası 65 YTL, Ankara-Eskişehir arası 32 YTL, Eskişehir-İstanbul arası 35 YTL, Ankara-Konya arası 35 YTL ücret ödeyebileceğini belirtti.
Araştırmanın ardından TCDD Genel Müdürlüğü, hızlı trenlerde uygulanacak bilet ücretleri üzerinde yeni bir çalışma başlattı. Hızlı tren işleten ülkelerdeki bilet ücretleri ile GSMH arasında karşılaştırmanın yapıldığı çalışmada, Türkiye'de hızlı trenle seyahatin 1 saatinin 13 dolar olması gerektiği sonucuna ulaşıldı.
Hızlı trenlerin yolculuk sayılarını artıracağı tespitinin yapıldığı çalışmada, yolcu taşımacılığında demiryolunun payının artırılması amacıyla hızlı trenlerde yeni indirimlerin devreye alınabileceği saptandı.
TCDD Genel Müdürü Karaman, bilet ücretleri ve uygulanabilecek indirimler konusunda Genel Müdürlüğün bir dizi çalışma içinde olduğunu, önümüzdeki aylarda bu çalışmaların şekilleneceğini ifade etti. Karaman, ilave yolcular kazanmak için hızlı trenlerde havayollarındaki gibi erken bilet alımı indirimi uygulayabileceklerini bildirdi.
Avrupa'daki hızlı trenlerde sürekli seyahat indirimi de uygulandığını belirten Karaman, öğrenci indiriminin yanı sıra sürekli seyahat edenler için hızlı trenlerde indirime gidebileceklerini, böylece bilet ücretlerinin daha da düşeceğini, bunun yolculuk sayılarının artmasına büyük bir katkı yapacağını söyledi.
LOJİPORT