ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşı karşılıklı suçlamalarla devam ediyor. ABD Başkanı Barack Obama, otomotiv endüstrisine karşı haksız rekabet yaratmakla suçladığı Çin hakkında şikayette bulunurken, Çin hükümeti ise Obama yönetimine karşı gümrük vergisi yasaları üzerinden şikayette bulundu. Bu restleşmenin, dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki ticari gerginliği artırmasından endişe ediliyor. Dünya’nın haberine göre Obama, Amerikan otomotiv endüstrisine karşı haksız rekabet yaratmakla suçladığı Çin’i, Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) şikayet edeceğini söyledi. ABD’nin şikayet gerekçesi, Çin’in otomotiv sektörüne haksız destek sağlaması. Amerikan Başkanı Obama’nın bu konudaki şikayet kararını, Ohio’daki seçim kampanyasında açıkladı. Obama, Ohio’da yaptığı konuşmada, “Yönetimimiz, otomotiv parçası imalatı yapan şirketlerimizin faaliyetlerini denizaşırı ülkelere taşımasına sebep olan yasa dışı teşvik uygulamalarına karşı harekete geçmiştir” dedi. Obama, Ohio, Michigan ve Orta Batı’daki montaj hatlarında çalışanların işlerinin tehlikeye girdiğini ifade ederek, ‘Buna son vereceğiz, Bu doğru değil, kurallara aykırı ve bunu engelleyeceğiz” diye konuştu.
OHİO, AMERİKAN OTO YAN SANAYİİNİN KALBİ
6 Kasım’daki başkanlık yarışında anahtar eyaletlerden birisi olan Ohio, Amerikan otomotiv endüstrisinin en önemli merkezlerinden biri ve Amerikan oto yan sanayinin kalbi olarak biliniyor. 350 milyar dolarlık oto ve oto yan sanayi 800 bin kişiye istihdam alanı yaratıyor. Amerika, Çin’in yerli oto sanayine 2009-2011 yılları arasında 1 milyar dolar sübvansiyon verdiğini iddia ediyor. ABD’li yetkililer, Pekin’in sağladığı sübvansiyonlar ve diğer yardımlar sayesinde, 2002’de oto ve oto yedek parça ihracatında 16’ıncı sırada bulunan Asyalı devin, 2011’de sektörün en büyük beşinci oyuncusu haline geldiğini hatırlatıyor. Üst düzey bir Amerikalı yetkili, Reuters’a yaptığı açıklamada, 2002’de 7 milyar dolar tutarında olan Çin’in otomobil parça ihracatı bugün 70 milyar dolar düzeyinde ve Çin’in dünyayı ucuz otomobil parçasına boğarak küresel piyasaya zarar vermesini önlemek istiyoruz” dedi.
Çin, Amerika’ya otomobil satmıyor, ancak gelişmekte olan ülkelere yaptığı ihracat son yıllarda giderek arttığından bu, Amerika’nın bu ülkelerdeki rekabet şansını olumsuz etkiliyor. Çin özellikle Orta ve Güney Amerika, Afrika ve Asya’da satışlarını artıyor. Söz konusu pazarlar General Motors, Ford Motor ve Chrysler’in de rekabet ettiği yerler. GM ve Ford, Brezilya’daki tesisleri dahil olmak üzere Güney Amerika’da da faaliyetlerini artırmaya çalışıyor. Gelişmekte olan ülkelerde varlığın artırmakta kararlı görünen Çin’in geçtiğimiz yıl otomobil ihracatı 849 bin 500 adet olmuştu. Ülkenin önde gelen otomobil üreticilerinden Geely’nin başlıca pazarları arasında Ukrayna, Rusya, Suudi Arabistan, Irak, Şili ve Sri Lanka bulunuyor. Çin, ABD’ye otomobil ihracatı yapmıyor ancak Ancak, Çin Amerika’ya oto yedek parçaları satıyor, ve bu satışlar yüzünden oto yan sanayide çalışan çok sayıda Amerikalı son zamanlarda işini kaybetti. ABD’nin yıllık otomobil ve otomobil parçası ihracatının büyüklüğü 120 milyar doların üzerinde. Çin’in kendi ekonomisi yavaşladığından, oto yedek sanayinde stok fazlası var ve Çin bunu Amerika dahil diğer ülkelere ucuz fiyatlarla satarak azaltmak istiyor. Washington, ticaret kurallarını ihlal eden Pekin yönetiminin, Çin’e gönderilen Amerikan otomobillerine 3 milyar dolardan fazla gümrük vergisi uyguladığını iddia ediyor. Obama, Çin’in yedek parça politikasına karşı harekete geçmesi için uzun zamandır sendikaların baskısı altındaydı. Otomotiv yan sanayindeki 300 bin çalışanı temsil eden United Steelworkers (Birleşik Çelik İşçileri) sendikası, Çin’in uygulamaları nedeniyle oto tedarik zincirinde 1.6 milyon Amerikalının işinin tehdit altında olduğu uyarısı yaparak Obama’nın Çin’e karşı harekete geçmesi çağrısı yapıyordu.
ÇİN’DEN MİSİLLEME GELDİ
Obama, bu yıl Ohio’da Çin’e karşı ikinci kez ticari hamlede bulunmuş oldu. 2012’nin başlarında ABD, Çin yapımı güneş panelleri ve rüzgar tribünlerine karşı da anti-damping uygulaması başlatmıştı. Bununla birlikte Çin de, ABD tarafından Çin çıkışlı ürünlere uygulanan ihracat vergisine karşı DTÖ’ye şikayette bulundu. ABD tarafından vergi uygulanan ürünler arasında çelik ürünleri, mutfak eşyaları, rüzgar tribünleri, lastikler, mıknatıslar ve kimyasal maddeler bulunuyor. Mart ayında yürürlüğe giren yeni gümrük yasaları ABD’nin bazı Çin malı ürünlere fazladan vergi koymasına izin veriyor. Çin Ticaret Bakanlığı Sözcüsü Shen Danyang, yaptığı açıklamada, “Çin, ABD’nin yanlış politikasını ve Çin’in endişelerini DTÖ’nün çözüm mekanizmaları ve konsültasyonları vasıtasıyla çözeceğini umuyor” denildi. Obama yönetimi ise, Pekin’in misillemesiyle ilgili olarak, Çin’in hamlesinin ‘beklenmedik’ olmadığını ve ABD’nin buna karşı durabileceği açıklamasında bulundu.
ÇİNLİ OTOMOBİL ÜRETİCİLERİ TESTLERİ AZALTIP MALİYETLERİ KISTI
Çinli otomobil firmalarının gelişmekte olan ülkelerdeki satışları artıyor. Bazı Çinli firmalar bu pazarlarda, Japon bir markanın yarı fiyatına yani 6.350 dolara ucuz ve beğenilen otomobiller satabiliyor. Bundan 10 yıl öncesine kadar diğer ülkeleri bir yana bırakın, bilinçli bir Çinli tüketici bile Çinli otomobilleri hem taklit olmalarından kaynaklanan yasal kaygılar hem de güvenlik endişesiyle tercih etmezken, bugün Çin yapımı otomobil ihracatının 1 milyon adedi bulması bekleniyor. Geçtiğimiz yıl bu rakam 849 bin 500 idi. Bazı sektör analistlerine göre ülkenin ihracatında artış bu yıl yüzde 50’yi bulabilir ve toplam ihracat 1.25 milyon adede çıkabilir.
Ancak büyük yabancı otomobil üreticilerinin üst düzey yetkilileri. Çin’in otomobil üretiminde kullandığı metodun uluslararası endüstriye bir uyarı niteliği taşıdığını söylüyor. Reuters’ın analizine göre, General Motors ve Toyota gibi köklü üreticiler için, bir araba modeli geliştirmek normalde 4 ila 5 yıl alıyor. Çinli üreticiler ise bu süreci farklı metotlarla iki buçuk yıla indiriyor. Örneğin, Geely Automotive mühendislerinin verdiği bilgiye göre, şirket popüler Panda modelini geliştirirken aracı 20-25 çarpma testinden geçirdi. Küresel otomobil üreticileri her yeni model için genellikle 125-150 test uyguluyor. Ancak Geely, daha çok bilgisayar simülasyonları kullanarak Panda’nın geliştirilmesinde en azından 200 milyon yuan (31.57 milyon dolar) tasarruf ettiğini ve iki yıl kazandıklarını belirtiyor. Çarpma testlerini azaltarak, aksesuarlar konusunda imrilik ederek, tasarımı basitleştirerek, ucuz malzeme kullanarak ve tasarım ile mühendislikte ‘outsourcing’ yoluna giderek Çinli üreticiler maliyetlerini büyük ölçüde aşağı çekiyor. Ancak çokuluslu diğer otomobil şirketlerinin yöneticileri, bir taraftan Çin’in kalite standartlarından fedakarlık ederek maliyetleri düşürdüğüne dikkat çekerken, diğer yandan büyük şirketlerin üretim sürecinde aşırı zaman kaybettiğini de ortaya koyduğunu söylüyor.