Maliye’nin Avrupa’dan ve Sanayi Bakanlığı’ndan tip onay belgeleri alındıktan sonra Türkiye’de üretimine başlanan Toyota Verso’nun ticari versiyonuna ÖTV vizesi vermemesi, 250 milyon Euro’luk dev bir yatırımın kaçmasını sebep oldu.
HÜKÜMET, yeni teşvik paketiyle her alanda yeni yatırımları çekmeye çalışırken, son dönemde alınan bazı stratejik kararlar dev yatırımların kaçmasına sebep oluyor. Adapazarı fabrikasında 150 milyon Euro’luk yatırımla yıl sonunda yeniden Corolla üretimine başlayacak Japon Toyota, bir başka büyük projeden ise bürokratik kararlar yüzünden vazgeçmiş. 2008 yılından bu yana Türkiye’yi hafif ticari araç üretimi için yatırım radarına alan Toyota’nın planları Maliye Bakanlığı’na takılmış. Maliye Bakanlığı, Türkiye’de üretilen, Avrupa ve Sanayi Bakanlığı’ndan her türlü onayı alan Verso’nun ticari versiyonu Verso Active’yi ÖTV’de ticari sınıfa sokmayınca, hem 250 milyon Euro’luk yepyeni bir ticari araç projesinden vazgeçilmiş hem de Türkiye milyar dolarlık ihracat gelirinden olmuş.
900 bin adetlik pazar
Toyota Pazarlama ve Satış CEO’su Ali Haydar Bozkurt, kendilerinin de bastırmasıyla birlikte Toyota’nın Fiat Doblo ve Ford Transit Connect sınıfında yer alacak bir model üretimi için ekip kurduğunu ve çalışmalara başladığını hatırlatarak, “Ancak Maliye Bakanlığı’nın aldığı iki karar sonrasında proje rafa kalktı” dedi. Bozkurt, Japonları hafif ticari araç üretimi için zor ikna ettiklerini belirterek, yaşanan gelişmeler sonrasında gelinen noktayı ‘fırsatı kaçırdık’ sözleriyle anlattı. Hafif ticari araçların Türkiye dışında da, Avrupa’da 900 bin adeti bulan büyük bir pazarı olduğunu söyleyen Bozkurt, bunun yanı sıra ABD’de de potansiyeli bulunduğundan söz etti. Bozkurt, Türkiye’nin hem büyük bir yatırımdan, hem de Türkiye’ye döviz kazandıracak, yeni istihdam yaratacak bir projeyi kaybettiğini ifade etti.
Ticariye benzemiyor
Bozkurt, yaşananları şöyle anlattı: “Geçen yıl Avrupa’dan ve Türkiye’de Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’ndan tüm tip onay belgeleri alındıktan sonra, Verso’nun ticari araç versiyonunun Adapazarı’nda üretimine başlandı. Ancak, Maliye, ‘Ticariye benzemiyor. Binek versiyonu ile aynı dış görüntüye sahip’ diyerek, Türkiye’de ticari olarak satışına izin vermedi. Üretilen 1000 araç elde kaldı. Bu Toyota’nın üst yönetiminde büyük hayal kırıklığı yarattı. Japonlara alınan kararları izah etmekte zorlandık. Sonrasında ise ÖTV artışı geldi. Bu durum Toyota yönetiminde yatırım için tereddütlerin doğmasına neden oldu.” Zoru başardıklarını Toyota’yı ikna edip kararı aldırdıklarını hatırlatan Bozkurt, “Ama sonra fırsatı kaçırdık. Toyota, hafif ticari araç projesi için ağırlıklı olarak mühendislerden oluşturulan ekibi dağıttı. Bu ekip tarafından geliştirilerek, Adapazarı’nda üretilmesi planlanan ticari araç projesi askıya alındı” dedi.
Araçların yüzde 0.1’i hibrid olsa, tasarruf 140 milyon TL’yi bulur
TOYOTA Pazarlama ve Satış CEO’su Ali Haydar Bozkurt, Türkiye’nin 2011 yılında ithal ettiği petrolün 25 milyar dolarlık kısmının ulaşımda kullanıldığını belirterek, artan maliyetlerden dolayı bu yıl faturanın 30 milyar doları geçebileceğinin de altını çiziyor. Türkiye’nin cari açığının ana sebebi olan petrol faturasının azaltılmasının yolunun yakıt tasarrufu sağlayan araçlarda olduğunu belirterek şunları söylüyor: “7.5 milyonluk binek araç parkında dizel yakıtlı araç adedini yüzde 1 azaltıp benzinli araç adetlerinin oranını yüzde 1 artırıp ve buna yüzde 0.1 oranında benzinli hibrid araçları da eklersek ortaya bizim hesaplarımıza göre toplam yıllık cari kazanç 140 milyon TL’ye ulaşıyor. Vergi geliri de 73 milyon TL artıyor. Yalnızca İstanbul trafiğinde 10 bin hibrid araç olsa yılda 36.5 milyon TL yakıt tasarrufu sağlanıyor.”
Toyota Avrupa için daha estetik olacak
TOYOTA’nın son dönemde çok önemli bir anlayış değişikliğine gitme kararı aldığını dile getiren Ali Haydar Bozkurt, bundan sonra tasarım ve dizaynla özellikle Avrupa’da öne çıkan bir marka olmaya karar verdiğini kaydetti. Avrupa dışında bir çok pazarda Toyota’nın lider olduğunu ancak modanın ve estetiğin merkezi olan Avrupa’da başarılı olmak için tasarım konusunda radikal bir değişimin şart olduğunu kaydeden Bozkurt, “Avrupa pazarında başarılı olunmak isteniyorsa, fonksiyonellik ve kalitenin yanı sıra tasarım ve estetiğin cazibesini de ürünlere koymak durumundasınız. Toyota bundan sonra yeni bir üretim anlayışı ile çalışmalarına devam etme kararı aldı. Avrupa pazarında da üst sıralara oyanacak” dedi. Toyota Türkiye olarak Avrupa ülkeleri arasında pazar payı en yüksek bir-iki ülkeden birinin Türkiye olduğunu bildiren Bozkurt, bu kapsamda Türkiye’nin Avrupa pazarlarında örnek gösterildiğini dile getirdi. Bozkurt, önümüzdeki günlerde Türkiye’de satışa sunulacak spor otomobil modeli GT86’ın da Toyota’nın yeni tasarım anlayışının ilk ürünü olduğunu söyledi.
Cari açığa 2 milyar dolarlık Corolla katkısı sağlanacak
ALİ Haydar Bozkurt, Adapazarı’nda Haziran 2013’de üretimine başlanacak C Sedan (Corolla) modelinin Türkiye’nin cari açığının düşmesin ve ihracatının artmasına olumlu katkı yapacağını söyledi. C sedan modelinin Japonya’dan ithal edildiğini hatırlatan Bozkurt, “Adapazarı’nda üretilecek olması bize de hem maliyet hem de vergi avantajı yaratacak. Yeni modelle birlikte daha önce 22 bin olan Corolla Sedan modelinin satışlarının 30 bin adete çıkacağını öngörüyoruz” dedi. Türkiye’de yılda en az 80-90 bin yeni C Sedan üretileceğini kaydeden Bozkurt bunun da cari açığa katkısının 2 milyar doları aşacağını söyledi.
Emre ÖZPEYNİRCİ-HÜRRİYET