En ince ayrıntının bile yer aldığı tabloda muayene olacak araçlar için hafif, ağır, ve emniyetsiz olmak üzere toplam 936 kusur belirlendi. Türkiye'de sürücülerin hiç de alışık olmadığı kusurları taşıyan araçlar muayeneden geçer not alamayacak. Örneğin korna sesi gereğinden yüksek olan araçlar ağır kusurlu sayılacak ve muayeneden geçemeyecek. Minibüs ve otobüslerde ayakta giden yolcuların tutunduğu kollar eğer çocukların uzanamayacağı kadar kısaysa araç ağır kusurlu sayılacak.
Yeni uygulamada toplu taşıma araçlarında yolcuların ayaklarına takılma riski taşıyan ve kaymaya karşı uygun olmayan halılar bile hafif kusur sayılıyor. Yetkililer kusur tablosunun 1 Ocak 2010'a kadar geçerli olacağını, bu tarihten itibaren Avrupa standartlarındaki yeni kusurların da tabloya ekleneceğini söyledi. Bilgisayar ortamında hazırlanan muayene raporlarının mevcut sistemdeki istismarları da önleyeceğini belirten yetkililer, "İstasyonlardaki her muayene otomatik olarak Kara Ulaştırması Genel Müdürlüğü'nün bilgisayarlarına işlenecek. Kusur tespit edilen araçlar için anında işlem yapılacak. Amacımız ülkede hem güvenli hem konforlu seyahatlerin yapılmasını sağlamak." diyor.
Kara Ulaştırması Genel Müdürlüğü, yeni istasyonlarda muayene edilecek araçlarda tespit edilen eksikliklerin hangi kusur kapsamına girdiğini içeren listeyi hazırlamak için uzun süredir çalışma yapıyordu. Avrupa'daki uygulamalardan elde edilen 1500 kusurluk liste ilgili kuruluşların görüşleri alındıktan sonra 936'ya indirildi. Listede 552 hafif, 369 ağır kusur ile 15 adet 'emniyetsiz' başlığıyla kusur yer alıyor. Hafif kusur kapsamına giren araçlar için herhangi bir yaptırım yok. Sadece sürücünün aracındaki kusurla ilgili bilgilendirilmesi amaçlanıyor. Sürücü mahallindeki güneşliklerin yeterli olmaması, egzozda fazla duman oluşumu, hasarlı çamurluklar, sis farında ışık şiddetinin az olması hafif kusur kapsamına giren eksiklikden birkaçı. Muayenede ağır kusur kapsamına giren eksiklikler tespit edilen araçların muayenesi yapılmayacak, eksikliklerini gidermesi için bir ay süre verilecek. Bu süre içinde araçların kusurlarını giderip muayeneye gelen sürücülerden ek ücret talep edilmeyecek. Ancak bir ayı geçirdiği takdirde ikinci muayene ücretini ödemek zorunda kalacak.
Ön ve arka koltuklarda emniyet kemerinin bulunmaması, park lambalarının yanmaması, jantların hasarlı olması, kaloriferin tam olarak çalışmaması, kornanın ses gücünün ya da ahenginin yüksek olması gibi eksiklikler ağır kusur kapsamına giriyor. Toplu taşıma araçlarında yolcuların güvenli ve konforlu yolculuk yapmasını engelleyen bazı unsurlar da ağır kusur kapsamına alındı. Buna göre biniş ve iniş basamaklarının yüksek ya da alçak olması, oturak düzenleriyle tutamak kollarının yetersiz olması, iç aydınlatma sisteminin bulunmaması gibi eksiklikler muayeneden geçer not alınamamasına neden olacak. Emniyetsiz kapsamına giren araçlar ise trafikten men edilecek. Araçta asgari frenlemeye ulaşılamaması, direksiyonun tutukluk yapması, tekerlek bağlantısında bijon civatalarının kopması, lastiğin dış yüzeyinin iskelete kadar aşınması emniyetsiz kapsamına giren eksikliklerden bazıları.
189 akıllı muayene istasyonu açılıyor
Üç yıl önce AB'ye uyum kapsamında araçların teknik muayenelerinin daha sağlıklı yapılması için muayene istasyonlarını modernleştirme projesi geliştirildi. İstasyonlar 2003 yılında özelleştirme kapsamına alındı. İhalede Akfen-Doğuş-TüvSüd Ortak Girişim Grubu, 613,5 milyon dolara istasyonların 20 yıllık işletme hakkını kazandı. Açılan davalar sebebiyle özelleştirme süreci iki yıl gecikti. Yargı süreci sona erdikten sonra ihaleyi alan şirket Özelleştirme İdaresi'yle imtiyaz sözleşmesini imzaladı. 2008 ve 2009 yıllarında Türkiye genelindeki 189 istasyonun tamamı bitirilerek araç muayenesine başlanmış olacak. İstanbul'da 12, Ankara'da 7, İzmir ve Konya'da 8, Bursa ve Antalya'da 6'şar araç muayene istasyonu açılacak. Bazı büyük ilçelerde seyyar istasyonlar oluşturulacak. İstasyonlarda, fren, far, egzoz, direksiyon boşluk ölçme, ölçü aletleri, bilgisayar sistemleri ve gürültü kontrol cihazları kullanılacak.
ZAMAN