Avrupa Birliği destekli projenin yaklaşık 5 milyon Euro'ya mâl olması bekleniyor. Gönderdiği ışınlarla hareket halindeki trenin röntgenini çekecek olan x-ray, bu görüntüleri merkezdeki monitörlere yansıtacak. Tren tarama sistemi adı verilen proje sayesinde, narkotik madde, silah, mühimmat, radyoaktif ve nükleer madde ve ticarî eşya kaçakçılığının önlenmesinde büyük bir adım atılacak. Yetkililer, kısa süre içerisinde şartname hazırlanarak ihaleye çıkılacağını açıkladı.
Projede önemli bir mesafe kat edildi. Projenin en önemli ayaklarından birini teşkil eden sistemin kurulacak yerinin tespiti amacıyla Gümrük Müsteşarlığı, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, TÜBİTAK, Genelkurmay Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve TCDD yetkilileri Van'da incelemelerde bulundu. Sistemin kurulacağı yer konusunda nihai mutabakata varıldı. Gümrük Muhafaza Genel Müdürlüğü yetkilileri, bundan sonraki süreçte şartname ve projelendirmenin bitirilerek ihaleye çıkılacağı bilgisini verdi.
Tren tarama sistemi dünyada ABD, Finlandiya ve Çin'in de aralarında bulunduğu bazı ülkelerde de kullanılıyor. Sistem sayesinde trenlerin sabit bir hızda giderken radyografi ışınlarıyla taranıyor, vagonlar ve yolcu bagajları içindeki kaçak eşyalar tespit ediliyor. Ayrıca sisteme entegre edilen dedektörler sayesinde radyoaktif ve nükleer maddeler de tespit edilebiliyor. Söz konusu proje, Gümrük Müsteşarlığı Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü tarafından 2000 yılında başlatılan ve Gümrük Güvenlik Sistemleri (GÜMSİS) olarak adlandırılan modernizasyon sürecinin devamı olarak nitelendiriliyor.
Emre SONCAN - ZAMAN