İngiliz Economist dergisinin araştırma departmanı Economist Intelligence, dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olan Çin’le ilgili 2023 raporunu yayınladı. “Çin’in global yatırım endeksi – 2023” başlıklı rapor, “Kuşak ve Yol Girişimi’nin İkinci 10 Yılında Olacaklar” diye bir altbaşlık içeriyor.
Rapor, Çin’in ilk olarak 2013’te gündeme getirdiği, son 2 yıldır da hayata geçirmek için çalışmalarını hızlandırdığı “Kuşak ve Yol Girişimi”nin neden olacağı ekonomiye ışık tutuyor.
Economist Intelligence raporundaki en dikkat çekici başlıklardan biri, “21. Yüzyıl İpek Yolu” olarak da adlandırılan “Kuşak ve Yol Girişimi” koridorunun can damarı olan “tedarik zinciri” konusu…Türkiye, Çin mallarının Avrupa’ya dağıtılmasını hedefleyen koridorun geçiş noktalarından biri…
Ancak rapora göre Türkiye, koridorun tedarik zincirindeki merkelerinden biri olacak. Bu nedenle de Pekin yönetimi, Türkiye’yi önümüzdeki 10 yıl içinde tedarik zinciri geliştirme yatırımları için en cazip 20 ülke arasına aldı. Raporda, Türkiye’nin önemi şöyle altı çiziliyor: “Kuzey Afrika ve Türkiye, depolama ve lojistik gibi tedarik zinciri faaliyetlerinin yanı sıra düşük değerli üretimdeki bazı boşlukları doldurabilecek, gelecek vaat eden bölgeler…
Ortadoğu ile Avrupa’nın arasında olan Türkiye ve Balkanlar, Doğu Avrupa'nın geri kalanıyla karşılaştırıldığında nispeten düşük işgücü ve mevzuat yüküne sahip. Ancak Türkiye'nin ekonomik görünümü, artan enflasyon, döviz kuru sorunları ve potansiyel sermaye kontrolleri nedeniyle sekteye uğruyor.”
Rapora göre Çin, önümüzdeki 10 yıl içindeki yatırım yapacağı ülkeleri 4 ayrı kategoride değerlendiriyor. İlk kategori, “Çok fırsat ve az riskin olduğu ülkeler.” 21 ülkenin bulunduğu listede Bangladeş, İsrail, Katar, Suudi Arabistan, İsviçre dikkat çekiyor. İkinci kategori, 11 ülkenin bulunduğu “az fırsat ve az risk” kategorisi…
Papua Yeni Gine, Yeni Zelanda, Danimarka gibi küçük pazarlar listelendiği görülüyor. Türkiye, 25 ülkeli üçüncü grupta, yani “çok fırsat ama çok da risk” kategorisinde…Cezayir, Brezilya, İran, İspanya, Güney Kore, Türkmenistan, İngiltere ve ABD iseTürkiye dışındaki diğer bazı ülkeler. Son kategori ise 23 ülkeli “az fırsat, çok risk”li ülkeler listesi. Norveç, Yunanistan ve Belçika’nın savaşın sürdüğü Ukrayna’yla aynı listede olması dikkat çekici.
Türkiye, Çin’in genel yatırım listesinde 19 sıra geriledi
Rapora göre, 2013 yılında Çin’in yatırım listesinde 53’üncü sırada olan Türkiye, 2023 yılında 72’nci sıraya geriledi. Nedeni, ekonomik riskler…
Economist Intelligence raporu, Türkiye’nin Çin’in genel yatırım listesinde 19 basamak gerilediğini gösteriyor. Türkiye, Çin’in 2013 yılındaki yatırım yapılacak ülkeler listesinde 53’üncü sıradaydı.
Bu yılki listede ise 72’nci sırada görülüyor. Raporda şu ifadeler yer alıyor: “Türkiye, öngörülemeyen dış ve ekonomik politika ortamı nedeniyle Çinli yatırımcıların cazibesini kaybetti.” 2023 listesinde Türkiye’den sonra gelen Bulgaristan, Romanya, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Irak ve Ukrayna, 2013 yılında Çin’in yatırım listesinde olmayan ülkeler olması dikkat çekti. Raporun en önemli başlıklarından biri de “Pazar büyümesi.”
Çin’in pazarını büyütmek için yatırım yapacağı ülkeler arasında, ne yazık ki, Türkiye yok. Economist Intelligence, Pekin yönetiminin önümüzdeki 10 yılda Asya ve Afrika pazarlarındaki milyarlarca yeni tüketiciyi hedef alacağına dikkat çekiyor. Bu listenin başını Endonezya çekiyor. Onu Bangladeş, Vietnam, Malezya ve Pakistan izliyor. İlk 10’un diğer 5 ülkesi de Kamboçya, Mısır, Hindistan, Tanzanya ve Kolombiya.
Emre ERGÜL – DÜNYA
LOJİPORT