Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND), ihracatı büyük sekteye uğratan Kapıkule’deki TIR kuyruklarını sonlandırmak için büyük bir adım daha attı. Dernek, "günlük 2 bin TIR geçişi” hedefine ulaşabilmek için, Bulgar tarafında gerekli iyileştirmeleri sağlayacak yatırıma talip oldu. UND Strateji ve İş Geliştirme Başkanı Fatih Şener, öncelikli hedeflerinin Kapitan Andreevo’ya iki peron daha açılması olduğunu söyledi. Şener, yatırım tutarının yaklaşık 8 milyon TL olduğunu söyledi.
Bu hafta başında Karadeniz Ekonomik İşbirliği Karayolu Taşıma Dernekleri Birliği (BSEC-URTA) iş birliğinde Kapıkule Sınır Kapısı’na gelen; aralarında Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü Genel Sekreteri YardımcısıTaraian Chebeleu, Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu Taşımacılık Bölümü Başkanı Yuwei Li, Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Birliği Genel Sekreteri Umberto de Pretto ve BSEC-URTA Dönem Başkanı Aslı Gözütok’un olduğu 21 ülkeden 52 katılımcının yer aldığı heyet, Kapıkule ile Bulgaristan’ın Kapitan Andreevo Sınır Kapısı’nda incelemelerde bulundu, ardından ortak deklarasyon yayınladı.
UND Strateji ve İş Geliştirme Başkanı Fatih Şener, toplantı sırasında alınan önemli bir kararı da ilk kez DÜNYA ile paylaştı.UND olarak Bulgaristan Kapitan Andreevo sınır kapısının günümüz ihtiyaçlarına göre iyileştirilmesi konusunda yatırıma talip olduklarını belirten Şener, “Bildiğiniz gibi Türkiye tarafında bir süredir Ticaret bakanlığı ve UND’nin girişimi ile Kapıkule sınır kapısında TIR geçişlerini hızlandırmaya yönelik çok önemli çalışmalar yürütülüyor. Bu çalışmalar şimdiden olumlu sonuç vermeye başladı. Ancak “günlük 2 bin adetlik TIR geçişi” hedefine ulaşabilmek için Bulgaristan tarafında da iyileştirmeler yapılması gerekiyor. Mesela bu hafta sonu Bulgar tarafının kaçak göçmen kontrollerini artırmış olması sebebiyle geçişler yavaşladı. Pazartesi günü olmasına rağmen sınırda bin 500 araç birikti ve bekleme süresi 2 günü geçti. UND olarak sürecin daha hızlı ilerleyebilmesi için için Bulgar sınır kapısında yapılması gereken iyileştirmeleri yapmaya talip olduk. Bunun için gerekli yatrımları dernek olarak karşılamaya hazırız. Bu talebimizi Bulgar tarafına ilettik. Umarız kısa sürede bize olumlu dönüş yapacaklardır” diye konuştu.
Fatih Şener, Kapıkule’nin sadece Bulgaristan ve Türkiye arasında değil, Asya ve Avrupa Birliği arasında da önemli bir gümrük kapısı olduğunu vurgulayarak, “Türkiye ihracatının çok önemli bir kısmı Kapıkule üzerinden yapılıyor. Dolayısıyla bu kapıda işleyiş ve performans çok önemli. İşleyişin çok daha hızlı olabilmesi için yapılması gerekenleri görüştük. Katılımcılar, her işlemi yerinde görme fırsatı buldu” dedi.
“Kapının hızını yavaş olan belirliyor”
Taşımaların hızlanması ve yaşanan mağduriyetlerin tamemen ortadan kaldırılması için iki sınır kapısında eş zamanlı iyileştirme yapılması gerektiğinin altını çizen Fatih Şener, bu nedenle Bulgar kapısına yatırıma talip olduklarını belirterek şunları söyledi: “Kapıkule süreci incelendiğinde her iki tarafta 10 peronda işlem yapılırken, sınırın sıfır noktasında kaçak göçmen kontrolü yapılan İki peron ve araçların dezenfekte edildiği tek peronun bir darboğaz oluşturduğu görüldü. Bulgaristan tarafında iki peronda yapılan göçmen kontrolünün 5 perona çıkarılması, dezenfeksiyon ünitesinin de iki peronda aktif olarak yapılması gerekiyor. UND olarak muhataplarımıza sürecin darboğazını oluştıran bu iki peronun 5’e çıkarılması için yapımı üstlenebileceğimizi belirttik. Darboğazın diğer sebebi olan yakıt satış istasyonunun yerinin değiştirilmesi ve günde 900 araç yerine 2000 in üzerinde aracın geçişini sağlayacak inşaat sürecinin başlaması. Ağustos - Eylül gibi Türk tarafı günde 2 bin aracın üzerinde çıkış yapacak hale gelecek. Bu yapılanma tamamlanmadan önce Bulgaristan tarafının da bu değişiklikleri yapması önemli. Kapının hızını maalesef en yavaş olan belirliyor.Bu kapının her iki tarafının tek kapı gibi yönetilmesini başarmalıyız.”
“Yerli ve yabancı şoförlerin sınırı geçmesi 60 saati bulabiliyor"
Kapıkule’de sadece Türk şoförlerin değil, diğer ülke şoförlerinin de büyük mağduriyet yaşadığını dile getiren Şener, “Kapıkule'de yaptığımız ziyarette 55-60 saattir sınırı geçmek için bekleyen sürücüler gördük. Bunların arasında Türk şoförler olduğu gibi, Macaristan, Ukrayna, Moldova, Bulgaristan, hatta İran ve Azerbaycan gibi ülkelerden şoförler de var” dedi.
Türk tarafında geçişler hızlandı
Kapıkule’de yaşanan sıkıntılar, uzun süredir, sanayicinin ve nakliyecinin gündeminde. Dönem dönem 20 km’ye kadar çıkan TIR kuyrukları, ihracatçının yükünün Avrupa’daki alıcılara 1 hafta ek gecikme ile gitmesine neden olurken, firmalara milyonlarca dolarlık maliyet kaybına neden oluyor. TOBB, TİM ve UND’nin desteğini alarak harekete geçen Ticaret Bakanlığı, bu sorunları aşmak için harekete geçmiş, kapının modernize edilmesi için geçtiğimiz mart ayında düğmeye basmıştı. Fatih Şener, yapılan iyileştirme çalışmalarının sonuç vermeye başladığını, günlük ortalama 900 olan TIR geçişlerinin bin 140 adetlere kadar çıkabildiğini söyledi.
12 ülke temsilcisi bildirge yayınladı
Karadeniz Ekonomik İşbirliği (KEİ) bölgesindeki 12 ülkenin uluslararası nakliye derneklerini temsil eden BSEC-URTA yetkilileri, Asya ve Avrupa’yı birbirine bağlayan ve dünya ekonomisi için önemli bir sınır geçiş noktası olan Kapıkule ile Capitan Andrevo sınır kapısında 27 Mayıs’ta saha ziyareti yaptı. Ziyaretin ardından 'kararlılık bildirgesi' yayınladı. KEİ üye ülkelerinin ilgili otoritelerine, Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu’na (UNECE) ve AB Ekonomik Komisyonu'na iletilecek bildirgede, sınır kapılarında yaşanan sorunlara ve bunların ülkeler arası ticarete etkisine yer verildi, çözüm önerileri sıralandı:
KAPILARDA YAŞANAN SORUNLAR:
• KEİ’nin ana karayolu güzergâhlarında yer alan AB, Ortadoğu ve Orta Asya ile bağlantıyı sağlayan ana sınır noktalarındaki zorluklardan dolayı endişe duyuluyor.
• Avrupa’yı Asya’ya bağlayan sınır geçiş noktalarında, Ortadoğu ve Orta Asya sınır kapılarında ticari araçların beklemelerin günlerle ölçülebilecek seviyeye ulaştığı, sınır kapısında yer alan sınır kapısı otoritelerinin çalışmalarının etkisiz ve uyumsuz kalabildiğini gözlemleniyor.
• Sınır kapılarındaki beklemelerin ana nedenlerinin; sınır kapılarının altyapısının iyi dizayn edilmemesi ve sınır kapıları bağlantılarının uygun olmamasını, sınır kapısında gümrük makamları dışında yer alan diğer kuruluşların gümrük makamları ile uyum içinde çalışmadıkları, komşu sınır kapısı otoritelerinin uyumlu çalışmadıkları, sınır kapısını kullanmak isteyen çok sayıda TIR’ın kapasitesini karşılayacak yeterli gümrük personelinin bulunmadığını görülüyor.
• Tüm bu yaşanan zorlukların KEİ bölgesi içinde, KEİ bölgesinden Avrupa Birliği'ne, Ortadoğu ve Orta Asya’ya uluslararası eşya taşımacılığının maliyetlerinin artmasına sebep olduğu ortaya çıkıyor.
ÇÖZÜM ÖNERİLERİ:
• AB’yi, Birleşmiş Milletler AB Ekonomik Komisyonunu (UNECE), Dünya Ticaret Örgütünü, Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütünü (KEİ) ve ilgili Ulusal Hükümetleri, Uluslararası Karayolu Taşımacılar Birliği (IRU) ile işbirliği içinde, tüm üye dernekleri, yeni bir anlayış ile ortak çalışmaya, bu sürdürülemez durumu ivedi bir şekilde çözmek üzere iyileştirmek için davet ediyoruz.
• Taşımacılık ile ilgili oldukça etkili olduğu kanıtlanmış olan UNECE konvansiyonlarının, Ticareti Kolaylaştırma Anlaşması'nın, KEİ Karayolu eşya taşımacılığının kolaylaştırılması Mutabakat Zaptı'nın ve Dünya Gümrük Örgütü anlaşmalarının tümüyle uygulamaya konması;
• Sınır kapısı prosedürlerinde en iyi uygulamalar olan ve sınır geçişlerini basitleştiren ve hızlandıran “Entegre Sınır Yönetimi”, “Tek Pencere”, “Tek İdari Doküman”, “Dijital Doküman”, “Tek Durak”, “Yetkilendirilmiş Yükümlü” özel kontrol durumlarında modern risk yönetimi vs. metotlarının KEİ sınır kapılarında uygulanması;
• Dünyada iyi sınır kapısı geçiş uygulaması örneklerinin, altyapı dizaynı ve yönetiminin, KEİ bölge ülkelerinde yaygınlaştırılması ve uygulamaya konmasının teşvik edilmesi;
• Sınır kapılarında TIR Konvansiyonun özü çerçevesinde, ön bildirim yapan araçlara sınır kapılarında hızlı geçiş imkanı verilmesi;
• KEİ Bölgesinde uluslararası eşya taşımacılığı için KEİ elektronik geçiş belgesi, eTIR, eCMR ve KEİ üyesi ülkeleri profesyonel sürücüleri için elektronik vize başvurularının uygulamaya konması ve teşvik edilmesi hususunda, Avrupa Birliğine, Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu'na, Dünya Ticaret Örgütüne, Karadeniz Ekonomik İşbirliğine, Avrasya Ekonomik Birliğine, ilgili hükümetlere, Uluslararası Karayolu Taşımacılar Birliği ile tamamen yenilenmiş bir işbirliği içinde, bu sürdürülemez durumun gecikmeksizin radikal bir şekilde iyileştirilmesi için başvuruyoruz.
LOJİPORT