Yaşlılarımıza daha iyi bir yaşam için lojistik

60 yaş ve üstündekiler yaşlı sayılmaktadır (Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu). Dünya yaşlanıyor, Türkiye, daha çok yaşlanıyor. Dünya genelinde en hızlı büyüyen yaş grubu, 60 yaş ve üstüdür.1 Türkiye’de 65 + ve 0 – 14 nufüsun, 2050 yılında eşitlenmesi bekleniyor (17,5 Milyon).1 2025 yılında Türkiye nüfusunun % 15’nin (12,2 Milyon) 60 + yaş olması bekleniyor.2 2009 yılında 2,12 olan doğurganlık hızı oranının 2025 yılında 1,97 olması bekleniyor.2 2000 yılında 30 yaş ve altı nüfusun oranı % 58 iken 2025 yılında % 40 ve 2050 yılında ise % 32 olması tahmin ediliyor. 3 Her 10 yaşlıdan 1’i yalnız yaşamakta, internet erişimi oranı % 14, en önemli aktivite % 86 ile TV izlemek ve % 80’i düzenli ilaç kullanma alışkanlığına sahip 3 Türkiye, yaşlanmaktadır. Türkiye, hızla yaşlanmaktadır. Nüfusun yaşlanması ve etkili olduğu sektörler; Sağlık sektörü, Sosyal güvenlik ve Sosyal hizmetler olarak gösterilmektedir. Yaşlı insanlar, vakitlerinin çoğunu evde geçiriyor, sağlık ve bakım ihtiyaçları artıyor. Yaşlanan nüfusun, lojistiğe etkisi olabilir mi? Biraz beyin jimnastiği yapalım ve biraz hayal gücümüzü zorlayalım (2050 J IBM’in kurucusu Thomas Watson 1943 yılında "dünya bilgisayar pazarının 5 makineden sonra doyacağına inanıyorum” ve Digital Equipment Corp.’un kurucusu Ken Olson 1977 yılında ise "İnsanların evlerinde bilgisayar bulundurmaları için herhangi bir neden göremiyorum!” demişlerdi.) Yaşlılara yönelik farklı ve değişik dağıtım yapılanması ve lojistik çözümler gerekebilir. İlaç firmaları, dışarıya çıkamayan hastalarına günlük kullanım kadar dozu bir depoda hazırlayıp, dağıtım organizasyonu ve rota planlaması yaparak evlerine kadar dağıtabilir. Hazır yemek veya toplu yemek firmaları, dışarıya çıkamayan hastalarına günlük yemeklerini (üç öğün ve varsa diyet) dağıtım organizasyonu ve rota planlaması yaparak dağıtabilir. Yaşlı insanların evde daha çok vakit geçirmesi ve yaşlı nüfus oranın artması, şehir içi trafiği azaltabilir. Trafik yoğunluğu azalabilir. Dışarı çıkmak isteyenler için farklı toplu taşıma araçları (biniş kolaylığı, yaşlılara yer verelim yazısı olmayan çünkü sadece onlara özel) gündeme gelebilir. Toplu taşıma firmaları, yaşlılara yönelik milk run ile evinden çıkmak isteyen ama otobüs durağına kadar gidemeyecek olanları, bir rota dahilinde toplayarak gitmek istedikleri ortak yerlere göre dağıtımlarını yapabilir. Günümüzde yaşlılara tarafından bilgisayar kullanımı ve internet erişimi az olsa da 2050 yılında yaşlıların internete erişimin artacak olması ve ihtiyaçlarını daha fazla internet üzerinden sipariş ederek karşılayacak olmaları tahmin edilebilir. Bu da daha fazla eve teslim ve daha iyi dağıtım organizasyonuna sahip olunmasını gerektirecektir. Gıda perakende mağazaları, yaşlıların haftalık veya günlük ihtiyaçlarını ve tüketimlerine göre (yağ, süt, peynir vb. temel ihtiyaçlarını ne kadar tükettiğini evlerinde izleyebilir ve öğrenebilir), evinden çıkamayan yaşlılara bunları teslim edebilir veya evlerinin kapısındaki bir çeşit dolaba (soğutmalı olabilir) temel ihtiyaçları bırakabilir ve yaşlılarda bu dolaptan alabilir. Öte yandan; nüfusun yaşlanması, lojistik operasyonlar için ihtiyaç duyulan kalifiye insan kaynağını bulmak zorlaşabilir. Dolayısıyla; insan kaynağı maliyeti artabilir. Büyük Atatürk "Bir milletin yaşlı vatandaşlarına ve emeklilerine karşı tutumu; o milletin yaşama kudretinin en önemli kıstasıdır” demiştir. Lojistik; günlük hayatı kolaylaştırır, ticari hayatı daha karlı ve verimli duruma geçirebilir. Neden yaşlılarımıza daha iyi bir yaşam sağlamak için kullanılmasın? Saygılarımla, 1) Median Age, Crude Birth Rate (births per 1,000 population), Crude Death Rate (births per 1,000 population), Population Aged 60 + and 80 + ; UN World Population Prospects, The 2008 Revision Population Database http://esa.un.org/unpp/index.asp?panel=2 2) “Yaş grubu ve cinsiyete göre yıl ortası nüfus projeksiyonları”, “Demografik göstergeler), TÜİK 3) Yaşlılık Araştırmaları Merkezi’nin “Yaşlıların Dünyası” Araştırması