OTOMOTİV sektöründe satışların Nisan ayından itibaren yükselişe geçmesi, ikinci yarıda pazarın büyüyeceğine yönelik beklentilerin artması ve 4 ayda sektörün 1.2 milyar dolarlık dış ticaret fazlası vermesi firmaların yaz aylarına önemli stokla girmesini sağladı. Böyle bir ortamda bu hafta kötü polis olup, Borusan Otomotiv CEO’su Eşref Biryıldız’la birlikte ‘Ya işler kötü giderse’ senaryosunu oluşturduk. Bunda geçtiğimiz hafta Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Başkanı Mustafa Bayraktar’ın, ‘Satışlar geçtiğimiz yılın yüzde 15 altında seyrederse hükümetten bir müdahele gelmez. Aksi durumu tahmin edemiyorum’ açıklaması da etkili oldu.
6 bin 100 BMW stokta
Bünyesinde BMW, Land Rover, MINI, Aston Martin ve Rolls-Royce gibi markaları barındıran Borusan Otomotiv’in CEO’su Eşref Biryıldız, önce kendi durumlarından örnek vererek şu hesaplamayı yaptı: “5 ay sonunda 4 bin 400 BMW satışı yaptık. Yıl sonu hedefimiz 15 bin. Dolayısıyla bizim ‘pipeline’de (Temmuz üretimi dahil eldeki ve yoldaki araçlar) 6 bin 100 adet aracımız var. Bu elimizdeki stok miktarı. Normal şartlarda Eylül’e kadar bu araçları satmayı planlıyoruz. Sektörü vuran 2001 krizinde stok adedimiz 3 bin adetti. Senaryo A: Eğer 1.6 litre ve altındaki araçların ÖTV’si yüzde 37’den 50’ye çıkarsa yıl sonumuzda elimizde 2 bin 100 araç kalır, toplam satışlarımız ise 8 bin adedi bulur. Bu da 2011’e göre yüzde 50’ye yakın kayıp demek. Senaryo B: Eğer, siyasi ve ekonomik bir kriz olursa elimizde 3 bin 500 adetlik stok kalır. Stok değeri 125 milyon Euro.”
Stok ancak 10 ayda erir
Biryıldız’la toplam otomobil stoğunu çıkarınca ise sektörün herhangi bir müdahele olmaması veya kriz çıkmaması için dua etmesi gerektiğini gördük. Çünkü şu anda pipeline’da yani stokta 208 bin otomobil bulunuyor. Bu stoğun değeri ise yaklaşık 4.2 milyar Euro. Senaryo A’ya göre ÖTV artışı sonrası ortalama aylık satış hedefi 45 binden 21 bine inecek. Yıllık Euro faizini yüzde 7 olarak hesapladığımızda stok meblağı her ay yüzde 10 azalarak 10 ayda tüketilirse bunun maliyeti sektöre tam 123 milyon Euro olacak. Yani zarar yazılacak. Tabii bu maliyet yüzünden işten çıkartmaları ve kapanan bayileri hiç hesaba katmadık.
Zararına satış yapılır
Senaryo B’ye göre ise yani herhangi bir kriz durumunda stok 14 ayda bitiyor ve maliyeti 172 milyon Euro’ya çıkıyor. Biryıldız bu noktada şu açıklamayı yaptı: “Tabii kimse bu stokları tüketmek için 10-12 ay beklemez. Büyük olasılıkla üreticiden gelecek destekleri de kullanarak, düşük fiyatla zararına stoğu eritirler. Senaryo B’de hükümet geçmişte olduğu gibi ÖTV’yi indirebilir. Ancak Senaryo A’da öyle bir şey beklemek oksimoronik olur.”
Satılan her 100 lüks araçtan 46’sı 1.6 lt
İLK 5 ay sonunda toplam otomobil satışlarının yüzde 16.9 daraldığını, aynı dönemde ÖTV artışına maruz kalan lüks otomobil satışlarının ise 13.2’yle pazardan daha az düştüğünü belirten Eşref Biryıldız şöyle konuştu: “Bunda kuşkusuz lüks segmentte yer alan düşük vergi dilimine giren 1.6 litrelik motora sahip araçların katkısı büyük. Toplam lüks satışlarına baktığımızda geçen yılın ilk 4 ayında 1.6 litrelik araçların payı yüzde 31 iken bu yılın aynı döneminde bu oran yüzde 46.3’e yükseldi. Aynı dönemde 1.6 ile 2 litre arasındaki araçların payı yüzde 47’den 41’e, 2 litre üstü araçların payı ise 20’den 12’ye geriledi.”
BMW, Türkiye’de tarihi pazar payına ulaşacak
2011 yılında ÖTV artışı sonrası 2012 yılı hedefini 9 bin adede çektiklerini hatırlatan Eşref Biryıldız, “Ancak hem düşük vergi dilimine giren 1.6 litre motorlu yeni 1 Serisi ve 3 Serisi’nin katkısı, hem de beklenilenden iyi giden talep sayesinde hedefi 15 bine çıkardık. 15 bin adetlik BMW satışıyla tarihimizin en iyi pazar payı olan yüzde 34’e ulaşacağız” dedi. Biryıldız, 2011’de 15 bin adetlik satışla yüzde 31 pazar payına ulaştıklarını bu yıl ise lüks pazar daralırken aynı seviyede kalmalarının kendilerine rekor pazar payını getireceğini söyledi.
Lüks otoda kahve ikramı çok önemli
EŞREF Biryıldız, müşteri memnuniyetinde yüzde 85’lik bir orana sahip olduklarını belirterek, “Müşterilen en çok servisten araç çıkışında bir memnuniyetsizliği var. Bunun da sebeplerini çözmeye çalışıyoruz” dedi. Ama premium markalarda kahve servisinin bile önemli olduğunu kaydeden Biryıldız şunları söyledi: “Müşteri beklerken içtiği kahvenin bile kritiğini yapıyor. Kahveniz güzel değil diye bana bile eleştiri geldi. Bu yüzden arkadaşlarımız en iyi kahveye seçmek için bile büyük çaba sarfediyor. Ama bu Türkiye’ye özel bir şey. Giden Avrupa’daki BMW showroomlarına kahveyi kağıt bardakta veriyorlar.”
Emre ÖZPEYNİRCİ-HÜRRİYET