Yola, belki de daha uygun bir deyişle yolculuğa çıkmaktan müthiş keyif alan herkesin aklına yolculuk tutkusunun siluetinin bile düşmesi yeterlidir. İşte o özel mi özel andan sonra kimileri olanaklar ölçüsünde aylar veya haftalar, kimileriyse günler öncesinden yolculuğa hangi taşıtla koyulup, varış noktasında nerede konaklayacağının planlarını özenle yapmaya başlar. Seyahatin sihirli oku yayından çıkmıştır bir kere. Öyle ki, yayından çıkan o büyülü ve büyüleyici ok, her nedense çoğunluğu çevresine itiraf etmese bile, yolculuk tutkunlarına ciddi ciddi “B (hatta C) planları” bile yaptırır. Kanımca, yolculuklar (ve konaklamalar) hiç şüphesiz farklı uzunluk ve kalitedeki sinema filmlerini andırırlar ve her yolculuk tutkunu ilgili filmin hem yönetmeni, hem prodüktörü, hem senaristi, hem müzikal direktörü [Yaşasın mp3 çağı!], hem de başrol oyuncusu gibidir. Diğer yandan, akıp giden zamana kapılmış söz konusu filmde her an irili ufaklı değişikliklerin gerçekleştirilebilmesi için, geçerli olan dünya düzeninden genellikle fazla zorlanılmadan vize alınabilir.
Bu pazar günkü köşe yazımda, LOJİPORT okurları arasında “yolculuksever sinemasever” olanların hayli ilgisini çekeceğini tahmin ettiğim bir konuya değinecek ve şiir-düzyazı defterlerimdeki kişisel notların ve birtakım yazılı sinema tarihi kaynaklarının değerli desteğiyle derlediğim bilgiler toplamını kendileriyle paylaşacağım. Hangi konuyu paylaşacağıma gelince. Bugün aşağıdaki satırlarda, 2 ana başlık halinde önce “Dünya Sineması”nın yol ve yolculuğa, sonra da otellerdeki konaklamaya bir tür davetiye ya da övgü özelliğindeki nitelikli filmlerinden kısaca söz edeceğim. Mütevazi 2 ayrı listemde yer alacak “Yedinci Sanat”a ait yapıtlar, tren, otobüs, otomobil, gemi, uçak gibi taşıtlardan biri veya birkaçıyla yapılan gezileri ve de bu gezilerin ayrılmaz bir bileşeni olduğunu düşündüğüm büyük-küçük otelleri konu almakta. Köşemin sadık takipçisi okuyucular sanırım şunu kolaylıkla anımsayacaklardır: Aylar önce de, zaman zaman, ayrı temaları işleyen filmlere ait benzer listeleri bu sütunda kendileriyle paylaşmıştım. Tıpkı o seferlerdeki gibi, şimdi de, henüz tanınmamış bir edebiyat insanı (şair-yazar) olarak, son derece popüler bir internet ulaştırma-lojistik haber sitesi konumundaki LOJİPORT’ta ulaşım ve yolculuk izleğinde ilerleyen haftalık köşe yazıları yazabilme güzel şansını yakalamanın bana aşıladığı yüksek motivasyonla “Dünya Sineması”nın yolculuklarla otel konaklamalarına bakışını kişisel ve genel yazılı kaynakların desteğiyle gözden geçirirken, yine kendimce birtakım ölçütleri hedefledim. Örneğin, arzu ederseniz, birazdan aşağıda göz atabileceğiniz ideal olma iddiası taşımayan her 2 listeme sadece sesli sinema dönemine ait, türünün en çarpıcı karakterdeki renkli ve siyah-beyaz filmlerinden örnekleri kattım. Gene söz konusu listeleri oluştururken, bilim-kurgu ve fantastik sinema örnekleriyle TV filmlerini, çizgi filmleri ve bireysel sportif etkinlikler (yürüyüş, koşu, yüzme, sörf, dağcılık vb.) ile doğayı keşfetmeyi irdeleyen ama bir tür yolculuğa içten çağrı türündeki yapıtları da dışarıda bıraktım. Ayrıca yine, beğeniler değişkenlik gösterebileceğinden ve aşırı ayrıntılarla canınızı sıkmak istemediğimden, bilinirliği daha ön plana çıkmış filmleri gezegenimizdeki ilk gösterime giriş tarihlerine göre ve özgün adlarını kullanarak sıraladım [Parantez içinde, filmlerin ülkemizdeki bilinen isimlerini (eğer varsa) eklemeyi de ihmal etmedim]. Tüm benzeş listeler gibi, elbette meydana getirdiğim bu listeler de kesin ve tam bir örnek teşkil etmekten uzaktır ve dileyen sinemaseverler ilgili listeleri kendilerince kısaltıp uzatabilirler.
Keyifli okumalar, verimli günler ve gelecek pazarki yazımda görüşmek üzere.
*“YOLCULUKLARA ÇIKMAYA DAVET” TEMEL TEMALI SEÇME FİLMLER
- It Happened One Night [İki Gönül Bir Olunca-1934]
- The Lady Vanishes [Kaybolan Kadın-1938]
- The Palm Beach Story [Aradığım Aşk-1942]
- Le Salaire De La Peur [Dehşet Yolcuları-1953]
- Roman Holiday [Roma Tatili-1953]
- To Catch A Thief [Kelepçeli Âşık-1955]
- Summertime [Venedik Tatili-1955]
- An Affair To Remember [Unutamadığım Aşk-1957]
- North By Northwest [Gizli Teskilât-1959]
- Bon Voyage! [Demokrat Aile-1962]
- Two For The Road [Aşk Yolu-1967]
- If It's Tuesday, This Must Be Belgium [?-1969]
- Easy Rider [?-1969]
- The Out Of Towners [İki Taşralı-1970]
- Scarecrow [?-1973]
- Murder On The Orient Express [Şark Ekspresinde Cinayet-1974]
- Harry And Tonto [?-1974]
- Silver Streak [Yıkılış/Yıldırım Ekspres-1976]
- Bound For Glory [Şöhret Yolunda-1976]
- Death On The Nile [Nil’de Ölüm-1978]
- National Lampoon's Vacation [?-1983]
- Romancing The Stone [Amazon’da Fırtına-1984]
- Lost In America [?-1985]
- The Trip To Bountiful [?-1985]
- Something Wild [Vahşi Bir Şey-1986]
- Planes, Trains And Automobiles [?-1987]
- Rain Man [Yağmur Adam-1988]
- Midnight Run [Geceyarısı Avı-1988]
- The Accidental Tourist [?-1988]
- Dead Calm [Ölüm Sessizliği-1989]
- Narrow Margin [Doruktaki Kadın-1990]
- Wild At Heart [Vahşi Duygular-1990]
- Thelma & Louise [Thelma Ve Louise-1991]
- Before Sunrise [Gün Doğmadan-1995]
- White Squall [Dostluk Denizi-1996]
- Out To Sea [?-1997]
- Under The Tuscan Sun [?-2003]
- Feux Rouges [Kırmızı Işıklar-2004]
- Sideways [?-2004]
- Land Of Plenty [Bolluk Ülkesi-2004]
- The Terminal [Terminal-2004]
- Eurotrip [?-2004]
- Broken Flowers [?-2005]
- Don't Come Knocking [?-2005]
- Little Miss Sunshine [Küçük Gün Işığım-2006]
- The Darjeeling Limited [Küs Kardeşler Limited Şirketi-2007]
- Transsiberian [Sibirya Ekspresi-2008]
- Vicky Cristina Barcelona [Barselona, Barselona-2008]
- Everybody's Fine [Herkesin Keyfi Yerinde-2009]
- Away We Go [Uzaklara Gidelim-2009]
- The Trip [?-2010]
- Up In The Air [Aklı Havada-2009]
- Midnight In Paris [Paris’te Gece Yarısı-2011]
- On The Road [Yolda-2012]
- The Guilt Trip [Annemle Yollarda-2012]
- Night Train To Lisbon [Lizbon’a Gece Treni-2013]
*“OTELLERDE KONAKLAMAYA DAVET” TEMEL TEMALI SEÇME FİLMLER
- Week-End At The Waldorf [?-1945]
- Love In The Afternoon [Öğleden Sonra Aşk-1957]
- Come September [Sonbahar Hatıraları-1961]
- Hotel [Maceralar Oteli-1967]
- Plaza Suite [?-1971]
- California Suite [Kaliforniya Süiti-1978]
- A Room With A View [Manzaralı Oda-1986]
- Four Rooms [Dört Oda-1995]
- Lost In Translation [Bir Konuşabilse...-2003]
- Somewhere [Başka Bir Yerde-2010]
- The Grand Budapest Hotel [Büyük Budapeşte Oteli-2014]
- By The Sea [Hayatın Kıyısında-2015]
- On Chesil Beach [?-2017]