Türk 'yeşil endüstri'si büyüyor

2008’de 153 bin ton gemi sökümü yapan Aliağa bu yıl 600 bin ton hedefliyor. Ekonomik ömrünü tamamlamış ve seferden çekilen gemilerin söküldüğü Gemi Geri Dönüşüm sektörü, Türk denizciliğinin son yıllarda dikkat çeken sanayisi haline geldi.

Dünya ticaretinde denizlerde 1 Ocak 2011 tarihi itibariyle 300 Grt üzerinde 47 bin 833 geminin dolaştığı tahmin ediliyor. Bu gemilerin toplan tonajı ise 1.3 milyar dwt’yi aşıyor. 2010 yılından itibaren tek cidarlı tankerlerin seferlerden kademeli olarak çekilmeye başlaması ve 2015’e kadar tek cidarlı tankerlerin marketten çıkacak olması sektöre büyük bir iş potansiyeli yaratıyor.

Ekolojik dengenin korunmasında etkin bir rol üstlenen Gemi Geri Dönüşümü, dünya denizcilik örgütünün (IMO) de kabul ettiği gibi   “yeşil endüstri” diye de anılıyor. Demir cevherinin doğadan çıkarılması, eritilmesi ve haddelenmesi ile karşılaştırıldığında gemi geri dönüşümünün, enerji ve maliyetlerden  büyük tasarruf sağladığı ve daha az çevre kirliliği yarattığı belirtiliyor.

Kapasite % 50’ye çıktı

Türkiye’de tek gemi söküm bölgesi olan Aliağa’da 21 firma faaliyet gösteriyor. 2010 yılında 1000 kişinin istihdam edildiği belirtilen tesislerde geçen yıl süresince 300 milyon dolar değerinde sac ve hurda satışı gerçekleştiği açıklandı.          

2008 yılı son çeyreğinden sonra global krizde, deniz taşımacılığı, ithalatın durması, navlunların düşmesi sebebiyle olumsuz etkilenmiş armatörler zaten yaşlı olan gemilerini elden çıkarmaya karar vermişlerdir. Böylelikle 2009 yılında söküm tesisleri son 7 yıl ortalaması olan 147.000 LDT’nun 2 katı olan 298.000 ton’a ulaştı.    2010 yılında devam eden artış ile söküm tesisleri uzun yıllar sonra % 47 kapasiteye ulaşmış oldu.

2011 hedefi 600 bin ton

2002-2008 arasında Aliağa’da yılda ortalama 145 bin ton gemi sökümü gerçekleştiği belirtiliyor. 2009’da 300 bin ton gemi sökümü gerçekleşen tesilerde, 2010’da ise söküm 423 bin tona çıktı. Bu yılın ilk yarısında da 90 gemi ile 140 bin tonluk söküm yapıldığı belirtiliyor. 900 bin ton kapasitesi olan 21 firmanın yılsonu hedefi ise 600 bin ton.

İngiliz savaş gemisi de Aliağa’da sökülüyor

İngiltere’nin emekliye ayırdığı HMS Invincible adlı uçak gemisi sökülmek üzere Nisan ayında Aliağa’ya getirilmişti. İngiltere’nin Arjantin’le girdiği Falkland Savaşı’nda kullanılan 22 bin tonluk savaş gemisi HMS Invincible’ın sökümüne Leyal gemi söküm tersanesinde başlandı. Bu gemi ile birlikte Aliağa’da ilk kez bir uçak gemisi parçalanmış olacak. Gemiden yaklaşık 18-19 bin ton demir-çelik elde edilmesi bekleniyor.

Sektörün başında bir Türk var

Türk gemi sökümü, dünyada bu alanda faaliyet gösteren ülkelere örnek gösterilen tesisler olarak öne çıkıyor. Dünyadaki bu sektörü temsil eden birliğin başında da bir Türk bulunuyor. GEMİSANDER Dernek başkanı Adem Şimşek, geçen yıl ISRA (Uluslar arası Gemi Geri Dönüşüm Sanayicileri Derneği) başkanlığına seçildi ve halen başkanlığa devam ediyor.

PERŞEMBE ROTASI