Yapay zekânın (YZ-AI) lojistiğe etkisi

Fütürist Ufuk Tarhan’ın DÜNYA Gazetesi’nde yayınlanan yazısı…

YZ, lojistik sektöründe köklü bir dönü­şüm yaratıyor. Tedarik zincirinden envanter yönetimine, nakliye ve teslimat süreçlerine kadar pek çok alanda devrim niteliğinde yenilikler ve kolaylıklar sunu­yor. Bu dönüşüm, operasyonların daha ve­rimli, hızlı ve esnek olmasını sağlarken, aynı zamanda maliyetleri de düşürüyor.

Her şeyden önce YZ, lojistik süreçlerin­de verimliliği artırmak için büyük miktar­da veriyi çok kısa sürede analiz ediyor ve bu analizlerle daha akıllı kararlar alınma­sını sağlıyor. Örneğin, talep tahmini için YZ, geçmiş satış verilerini, hava duru­mu, doğal afetler, siyasi karışıklıklar, te­rör, savaş gibi dış etkenleri ve ekonomik göstergeler, rakiplerin fiyat değişiklik­leri, tatil sezonları gibi diğer değişkenleri dikkate alarak gelecekteki talebi daha doğru bir şekilde öngörebiliyor. Bu sayede şirket­ler, aşırı envanter birikmesinin önüne geçi­yor ve tedarik zincirinde israfı azaltıyor.

YZ için otomasyon ve robotik işbirliği:

YZ ile donanmış, yenilenebilir enerji kul­lanan otonom araçlar ve robotlar; lojistik sü­reçlerinde giderek yaygınlaşıyor. Depolarda robotlar, malları toplama ve paketleme iş­lemlerini hızlandırırken, otonom kamyon­lar ve drone'lar teslimat süreçlerini optimize ediyor.

Bu teknolojiler, insan hatasını mini­mize ederek operasyonel verimliliği artırıyor ve teslimat sürelerini kısaltıyor. Aynı zaman­da, şirketlerin karbon ayak izini küçültüp, enerji tüketimini azaltarak çevresel sürdü­rülebilirliği destekliyor. ESG (Environment, Sustainability, Governance – Çevre, Sürdü­rülebilirlik, Yönetişim) kriterlerine uygun­luğu yükseltiyor ve şirketlerin uzun vadede çevresel ve toplumsal sorumluluklarını yeri­ne getirmelerine yardımcı oluyor.

Gerçek Zamanlı İzleme, Optimizasyon ve Müşteri Deneyimi:

YZ ile tedarik zinciri boyunca malların hareketini takip etmek ve gecikmeleri ön­ceden tahmin ederek alternatif çözümler sunmak, dolayısıyla beklenmedik durumla­ra daha hızlı yanıt vermek mümkün oluyor. Ayrıca, YZ tabanlı chatbot'lar ve sanal asis­tanlar sayesinde kişiselleştirilmiş hizmet­lerle müşteri talepleri karşılanabiliyor. Bu araçlar, teslimat rotalarını optimize ederek müşterilere daha hızlı ve zamanında tesli­mat yapmayı sağlıyor.

Şirketler YZ entegrasyonu için ne yapmalı, hangi adımları izlemeli?

-Bir "YZ Strateji Ekibi" oluşturun (Veri bilimi, BT-IT altyapı, operasyon, müşteri hiz­metleri, finans, pazarlama, satış, İK liderleri ve şirket dışından bir süpervizör-danışman).

-Veri toplama ve analiz altyapısını oluş­turun.

Talep tahmin modeli geliştirmek için YZ algoritmaları kullanın.

-Depolama ve envanter yönetiminde oto­masyon sistemlerine geçiş yapın.

-Otonom araçlar ve robotik sistemleri de­ğerlendirmek için pilot projeler başlatın.

-Teslimat süreçleri için YZ tabanlı rota optimizasyonu uygulamaları kurun.

-Gerçek zamanlı izleme ve raporlama sis­temlerini entegre edin.

-Müşteri hizmetleri için YZ tabanlı chat­bot'lar ve sanal asistanlar devreye alın.

Kullanabileceğiniz bazı YZ araçları: DataRobot, Alteryx, Azure ML, Google Bi­gQuery, Apache Kafka, Snowflake, Amazon Forecast, H2O.ai, TensorFlow, Llamasoft, Symbotic, SAP IBP, Otto Motors, Waymo, Boston Dynamics, OptimoRoute, Onfleet, Route4Me, Tableau, Power BI, Kibana, Di­alogflow, Zendesk.

Sonuç olarak, YZ'nın lojistik sektörün­deki potansiyeli çok yüksek. Yararlanmak ve rekabet avantajınızı koruyabilmeniz için YZ entegrasyonunu bir an önce başlatmalısınız. Çünkü YZ, yalnızca mevcut süreçleri optimi­ze etmekle kalmıyor, aynı zamanda tedarik zincirinde ve müşteri hizmetlerinde de dev­rim yaratıyor. Ve özellikle küresel rakipleri­niz bu çalışmalara çoktan başladı.

O yüzden YZ’nın lojistikteki etkilerini en üst düzeye çıkarmak için hemen harekete geçin. YZ strateji ekibinizi oluşturun, veri altyapınızı güçlendirin. YZ teknolojilerini operasyonlarınıza süratle entegre edin. Her şeyden önce de ekipleriniz için eğitim sefer­berliği başlatın. Liderlerinizin, kritik roller­deki çalışanlarınızın paradigma değişikliği­ni sağlamadan yapay zekâlı döneme geçe­mez, geleceğin lojistik dünyasında yerinizi almak için geç kalmış olursunuz. “Yarının işini yarına bırakmayın!”

Ufuk TARHAN – DÜNYA

LOJİPORT