Bursa'da vagon üretilecek

Bursa, aylardır konuşulan vagon projesinde, üretim aşamasına geldi. Bombardier firması ile yapılan 30 vagonluk alım anlaşması nedeniyle, proje vagondan tramvaya dönüştürülürken, Büyükşehir?in açtığı ihaleyi Durmazlar Holding kazandı.
Durmazlar?ın öncülüğünde sürdürülen projede aralarında yabancıların da bulunduğu 15 şirket daha çalışıyor. Projenin yüzde 60?ını oluşturan yazılımı da Durmazlar üstlendi. Şirketin bugüne kadar yazılımın yüzde 25?ini tamamladığı öğrenildi. Tramvay projesinin yüzde 40?lık bölümünü ise elektronik ve mekanik aksamlar oluşturuyor.

EKİMDE RAYA İNECEK
Malzeme alımının 90 araç üzerinden yapıldığı proje kapsamında yılsonuna kadar iki adet numune üretimi gerçekleştirilecek. Ekim ayında raya inmesi planlanan numune üretimi tramvaylar, T1 zonu olarak adlandırılan Çarşamba-Heykel-Adliye-Garaj güzergahında, rayları İstanbul Ulaşım AŞ tarafından döşenecek hat üzerinde sefer yapacak. Söz konusu T1 zonunda tramvayın bir turunun 17 dakika sürmesi öngörülüyor.

ELEKTRİK MOTORU İTHAL
Bursa tramvay projesi kapsamında 2011 yılında 12 adetlik üretim planlanıyor. Seri üretim tarihi ise 2012 olarak hedefleniyor. Standartlara uygunluk nedeniyle profil saclarının ithal edildiği tramvayın elektrik motoru da yurtdışından gelecek. Böylelikle Bursa?nın tramvayı yüzde 80 yerli üretimle gerçekleşmiş olacak. Tramvay üretiminin iki yılda tamamen yerli hale gelebileceği savunuluyor.

?VAGON SONRAKİ HEDEF?
Ekonomik PUSULA?ya özel açıklama yapan Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, tramvay üretiminin Bursa?nın öncelikli işi olduğunu vurgulayarak, Bursa?nın sanayi kenti olmasına karşın hala fason üretim yaptığını söyledi. ?Biz diyoruz ki tasarımı, mühendisliği, projesi, patenti bize ait üretimlere başlayalım? diyen Altepe, vagondan vazgeçip tramvay üretimine yönelmelerinin nedenini şöyle açıkladı:
?Aslında vagon üretecektik, o daha kolay ama 30 tane vagonun alım ihalesi yerel seçim sürecinde yapılmıştı. Şu anda üretimi süren 30 vagon bizi senelerce idare edebileceği için o zaman tramvaydan başlayalım dedik. İhaleyi iptal ettirebilseydik Bombardier ile ortak vagon üretimine hemen başlayacaktık. Ama o zaman Bombardier veya Siemens?in ismiyle yapmış olacaktık ve bu durumda TOFAŞ?tan Renault?dan farkı olan bir şey olmayacaktı.
Madem zamanımız var ve iki yıl fazladan para ödeyemeyiz bu işlere, o süreyi Ar-Ge?de ve belgelendirme çalışmalarında değerlendirelim, gerçek kullanacağımız tramvayların üretimi için zaman kazanalım, bu arada bütçeyi de ayarlayalım istedik. ?

STANDART ONAYI ALINIYOR
Durmazlar Holding?in üretime başladığını ve diğer şirketlerin de ilk etapta Durmazlar?ın çatısı altında katkı koyacağını dile getiren Altepe, yurtdışından getirilen sac profillerin büküm işlemlerinin başladığını belitti. Başkan Altepe, şöyle konuştu:
?Bükülen profiller kaynak yapılmaya başlanacak. Bir yandan da standartlara uygun olarak tüm parçaları onay alıyor. Elektrikli kapıların, tüm bojilerin projeleri çıkarılıyor, dağıtılıyor. Hangi parça nerede üretilecek, elektrik motorları nereden alınacak, onların siparişleri verildi. Bunların bağlantıları yapıldı, hatta bu bağlantılar 90 araçlık yapılıyor. Çünkü üç-beş araçlık özel proje olmaz. Elektrik motorları yurtdışından gelecek. Bu işi yapan iki büyük firma var, onlardan birinden alınacak.?
Projenin önemli bölümünü oluşturan yazılımı da Durmazların yaptığını anlatan Altepe, ?Burada bir ekip kuruldu onlar çalışıyor. Durmazların çok geniş bir Ar-Ge ekibi var? dedi.

?DİĞER BELEDİYELERİ ORTAK EDECEĞİZ?
Üretim sürecinde hedeflerinin söz konusu 15 şirketin yanı sıra diğer illerin belediyelerini de projeye ortak etmek olduğunu açıklayan Recep Altepe, başlangıçta görüştükleri İstanbul, Konya ve Kayseri belediyelerinden İstanbul ve Konya?nın projeyi hemen kabul ettiğini, sonra da Gaziantep, Kayseri, Samsun ve Adapazarı?nın projeye dahil olmak istediğini kaydetti. Söz konusu birlikteliğin Büyükşehir Belediyesi?nin kuracağı şirkete ortaklık şeklinde olacağına dikkat çeken Altepe, ?İstiyoruz ki bazı parçaları da o şehirlerde yaptıralım. Çünkü oralardan da çalıştığımız firmalar var. Onlar da biz bu işin içindeyiz, diyerek kendi şirketleri gibi görsünler istiyoruz? diye konuştu.
  
?BOMBARDİER SONRADAN ANLADI?
Vagon üreticisi Bombardier?e de başlangıçta ?ihaleyi iptal edin, birlikte üretelim? diye teklif götürdüklerine ancak olumlu yanıt alamadıklarına işaret eden Belediye Başkanı, ?Sonradan anladılar ve birlikte ne yapabiliriz demeye başladılar ama biz kendimize göre yol tuttuk? yorumunu yaptı.

?FİNANSMAN SIKINTISI YOK?
Projenin finansmanında bir sıkıntı yaşanmadığını da vurgulayan Recep Altepe, projenin finansal büyüklüğü hakkında ise şunları söyledi:
?Belli bir büyüklüğü yok. Çünkü siparişle çalışıyoruz. Diyoruz ki bize iki vagon yap. Ödeme şartlarını veriyoruz, fiyatı veriyoruz, üretici de onu yapıyor. Zaten fabrikanın kendine göre yatırımları var, bazı şeyleri de yapacaklar ama çok önemli bir şey tutmuyor. Vagon ve tramvay imalatı siparişle yapılan ve minimum üretimi iki yıl sonra tamamlanan işler.?

?DEVRİM ARABALARI GİBİ OLMAZ?
Projenin başarısızlık ihtimalinin bulunmadığını savunan Altepe, soru üzerine, Devrim otomobilinin akıbetinin tramvayda yaşanmasının söz konusu olamayacağını kaydederek, ?Avrupa ile entegre olarak yapıyoruz işi. İmalata başlayabilmemize onay veren Avrupa. Aynı şekilde Bombardier de yapsa onay alarak başlıyor? dedi.
Hedeflerinin tüm dünyaya vagon satmak olduğunun altını çizen Altepe, Türkiye ve Bursa?nın teknoloji olarak Avrupa ülkelerinin gerisinde olmadığını, Almanya?da vagon üreten fabrikanın 120 yıllık geçmişine karşın Türkiye?deki fabrikanın 5-10 yıllık olduğunu, dolayısıyla teknolojisinin de yeni olduğunu ifade etti.Öte yandan Türkiye?de işgücünün de maliyet avantajı yarattığına işaret eden Altepe, ?6,5 trilyon lira verip Almanya?dan vagon almak size de dokunmuyor mu? O paraya Türkiye?de fabrika kurarsınız? dedi.

ALKIŞ ALAN PROJE
Tramvay projesinin Durmazlar Holding?e yeni bir alan açacağını, Bursa?ya ise önemli bir deneyim kazandıracağını ve vagon üretiminde ilk adres haline getireceğini anlatan Altepe, tramvayın markasının ne olacağı sorusuna ise, ?Henüz belli değil. Bursa?yı çağrıştıran bir şey olacak? yanıtını verdi. Altepe şunları söyledi:
?Vagonla ilgili bir iki yerde konuşunca baktık ki kıskanılıyor. Dedim ki arkadaşlara, biz susup yürüyelim. Bu aşamaya gelince artık herkes kabul etti, yapılıyor diye. Üç ay önce Başbakan?a projenin sunumunu TÜBİTAK yaptı, biz anlatmadık. Durmazların dosyası olarak gitti ve Türkiye?de yapılan Ar-Ge çalışmaları diye TÜBİTAK?tan duyuruldu. Bu projeyi herkes alkışlamış. Şimdi biz tramvayı yapıca Bursa öne çıkacak, diğer şehirler biz Bursa gibiyiz diyemeyecek.?

PUSULA