Çevrecilerin hava kirliliği tepkisi

Türkiye'de 4x4'lerin satışları son altı yıl içerisinde 5 binlerden 21 binlere fırlayarak büyük bir artış gösterdi. Pazardaki payı 2000'de yüzde 1.5 olan 4x4'lerin 2006'daki toplam payı yüzde 7'ye kadar çıktı. Bu trendin önümüzdeki dönemde de artarak devam etmesi bekleniyor.

Küresel ısınmayla mücadele eden çevreciler, havayı normal otomobillerden 3 kat fazla kirleten ve çok daha fazla yakıt kullanan 4x4'lerin şehir merkezlerinde kullanılmasına tepki gösteriyorlar. Otomobil Distribütörleri Derneği'nin (ODD) verdiği bilgilere göre 2004 yılında 16.026 olan ciplerin sayısı 2005 yılında 21.109'a yükseldi. Geçen sene ekonomide yaşanan kısa süreli dalgalanmaya paralel olarak otomobil satışları önemli bir düşüş gösterdi. ODD yetkililerine göre cip satışında da bu sayı 2006'da biraz gerileyip 20.609'a düştü. Ancak ODD'nin verdiği bu sayılar sadece ODD üyesi markaları kapsıyor. Uzmanlar cip satışlarının 2006'da diğer araçların aksine 2005'e oranla yüzde 7-8 arasında bir artış gösterdiğini belirtiyorlar.

3 KAT FAZLA KİRLETİYOR

Bir 4x4 normal bir otomobilden ortalama olarak 6 ton daha fazla karbon gazı salınımı yapıyor. Üç kat daha fazla benzin harcıyor. Bu nedenle AB'ye üye ülkelerde otomobil emisyon oranlarının düşürülmesi de gündemde. AB'de 2012 yılından itibaren otomobillerin kilometre başına 120 gramdan fazla karbon gazı salınımı yapamayacakları açıklandı.

4x4 araçlardan Land Cruiser 387, Range Rover 376 ve Grand Cherokee km başına 366 gram karbon gazı salınımı yapıyor. Her 5 araçtan birinin cip olduğu Londra'nın Belediye Başkaın Ken Livingstone, 4x4'lere yönelik tepkisiyle tanınyor. 4x4 kullananları 'ahmak' olarak nitelendiren Livingstone, kent merkezinde bu araçları kullananlardan 25 sterlin alınmasını bile teklif etti. 4x4'ler yaktıkları benzinin ve hava kirliliğinin yanısıra trafikte sorun oldukları için de tartışma konusu ediliyor.

Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi Ömer Madra, 4x4'leri kullananların büyük bir sorumluluk taşıdığını belirterek, "4x4'lerin enerji verimliliklerinin düşük olduğundan kimsenin şüphesi yok. Kimse bunları yasaklayalım demiyor ancak kullananların da hem kendilerine, hem çocuklarına ve hem de topluma karşı ciddi bir sorumlulukları var. 4x4'lerin diğer araçlara oranla daha fazla yakıt sarfederek iklim değişikliklerine neden olduklarını söylemek yeterlidir" dedi.