Geza Dologh
Denizcilik, 2008 yılında da hızını koruyacak
Merhaba, 2007 yılını tamamlamamıza az bir süre kaldı. Sizlere, sektör ile ilgili değerlendirmelerde bulunmak istiyorum. Denizcilik sektörü, 2007 yılını nasıl geçirdi, 2008 yılından beklentiler nelerdir? İsterseniz öncelikle Türk deniz ticaret filosunu inceleyelim, bakalım deniz ticaret filomuzda ne gibi değişiklikler yaşanmış. Türk deniz ticareti ve denizcilik sektöründeki gelişmeleri incelediğimizde; Türkiye’nin bu yılın Nisan ayı sonu itibariyle yıllık dış ticaret hacmi 235 milyar 449 milyon dolara çıkarak son 6 yılın en yüksek seviyesini yakaladı. Türkiye’nin yıllık dış ticaret hacmi 2001′de 72 milyar, 2002′de 89 milyar, 2003′te 116 milyar, 2004′te 160 milyar, 2005′te 190 milyar, 2006′da ise 222 milyar 174 milyon dolar seviyesinde bulunuyordu . 2003-2006 yılları arasında denizyoluyla yapılan ithalat-ihracat taşımacılığındaki artış ise yüzde 45. 2006 yılında ithalat ve ihracatın yüzde 86’sı denizyolu ile taşındı. Bu taşımacılıkta Türk Bayraklı gemilerin payı yüzde 23. Dünya navlun piyasasının günümüzdeki toplam değeri 300 milyar ABD doları. Türk ticaret filosunun dünya navlun piyasasındaki payı ise yüzde 1.5 civarında bulunuyor. Bu yıl gemi inşa sanayinden beklenen gelir; yeni gemi inşada 1.5 milyar dolar, bakım ve onarımda 1 milyar dolar. Türkiye, dünya gemi siparişleri sıralamasında 2002 yılında 23. sırada iken, 2006 yılında 8. sıraya yükseldi. Deniz araçları ihracatımızda ise son 5 yılda üç misli artış görüldü. 2002 yılında 488 milyon ABD doları olan rakam, 2006 yılında 1 milyar 435 milyon ABD dolarına yükseldi. Genel tablo içerisinde sizlere ayrıca, gemi tutulma oranları ile ilgili bilgi vermek istiyorum. 8 Haziran 2007 tarihinde kara liste’de bulunan Türkiye, gri listeye geçti. Türk Bayraklı gemilerin Paris kararları kapsamında 2001 yılında yurtdışında tutulan gemi sayısı 211 iken, bu rakam 2006 yılı sonunda 43’e düştü. Bugün itibari ile tutulan gemi sayısı ise 42. Türkiye, 2008 yılında beyaz listeye geçme şansını kaybetmiş oluyor. Çünkü, beyaz listeye geçebilmek için yıl sonu itibari ile rakamın 35’i geçmemesi gerekiyor. Sektör açısından önemli olan bir başka konu ise özelleştirme. Bugüne kadar 15 liman özelleştirildi, 2 liman ise özelleştirme aşamasına alındı. (Tekirdağ limanı-1997, Hopa limanı-1997, Giresun limanı-1997, Ordu limanı-1997, Sinop limanı-1997, Rize limanı-1997, Antalya limanı-1998, Alanya limanı-2000, Marmaris limanı-2000, Çeşme limanı-2003, Kuşadası limanı-2003, Trabzon limanı-2003, Dikili limanı-2003, Mersin limanı-2007, İzmir limanı-2007. Samsun ve İskenderun limanları ise özelleştirilme aşamasında) 4500 deniz millik yani 8333 kilometrelik kıyı şeridine sahip Türkiye, artık deniz ve deniz ticaretinin önemini keşfetti. Denizcilik de 2003 yılından bu yana yaşanan canlılık, sektörün yüzünü güldürmeye devam ediyor. Bu canlılık 2008 yılında da devam edecek. Ama, önce 2007 yılının kısa bir değerlendirmesini yapmakta yarar var diye düşünüyorum. 2007 yılı gemi satın alma ve gemi inşa piyasasında iyi bir yıl oldu. Armatörler yeni gemi yatırımlarına hız verdi. Tersaneler, yüzde 100 kapasite ile çalışıyor. 2010 hatta 2012 yılına kadar tersanelerin dolu olduğu ifade ediliyor. Özelleştirilmek üzere açılan İzmir Limanı ihalesi 03.05.2007 tarihinde sonuçlandı ve 04.07.2007 tarihi itibariyle limanın 49 yıllığına GLOBAL-HUTCHISON-EİB Konsorsiyumuna devri, Rekabet Kurumu ve Özelleştirme İdaresi tarafından onaylandı. Ayrıca, 18 Aralık Salı günü İzmir için Danıştay’dan müjdeli haber geldi. Danıştay 13. Dairesi, Liman-İş Sendikası’nın, ihalenin yürütmesinin durdurulması istemlerini reddetti. Şartname gereği; *Limanın genişletilmesi ve derin su yolu projesinin yapılması sağlanmış olacak. *Genişletilmesi sonunda limanın konteyner tutma ve gemi yanaşma kapasitesi büyüyecek aktarma konteynerlerine imkan yaratacak. *Derin suyolu projesi gerçekleşmesi halinde;3.kuşak konteyner gemileriyle büyük tonajdaki dökme yük gemilerinin limana girişine imkan sağlanmış olacak. 2008 YILINDA HAREKETLİLİK DEVAM EDECEK… Ülkemizin dışarıya açılan kapısı İzmir Limanı özelleştirme periyodunun son aşamasında bulunuyor. Limanı yeni alacak şirketin daha iyi bir performans göstereceği önceden yaptığı sık temaslardan belli oluyor. Bu bakımdan limandaki konteyner hareketliliğinin 2008 yılında yüzde 25 oranında artacağını şimdiden söyleyebiliriz. İzmir’de ayrıca, son 2 yılda artan kruvaziyer turizmi hareketinin bu yıl da devam edeceği, bugünden belli olan kruvaziyer gemi planlamalarından anlaşılıyor. 2008 yılı sonu için 500 binin üzerinde kruvaziyer turistin geleceği tahmin ediliyor. Kuşadası Limanı ise, ülkemizin en büyük ve önemli kruvaziyer gemi limanı olma özelliğini bu yıl da koruyacak. 2006 yılında Kuşadası Limanı’na 499 gemi ve 425 bin yolcu gelirken, 2007 yılı sonu için verilen rakam, 650 gemi ile 650 bin yolcu. İzmir’de Deniz Kuvvetleri’nin, Foça’da yeni yerlerine konuşlanması ile “Pasaport Terminali” nin önceki projeye uygun olarak yat yanaşma yerlerine dönüştürülmesi için Büyükşehir Belediyesi’nin çalışmaları bekleniyor. Diğer taraftan çevremizdeki en büyük liman kompleksi olan Aliağa-Tüpraş-Petkim ve Nemrut Körfezi’ndeki iskeleler bölgesi’nde 2008 yılında 40 milyon tona yaklaşacağını tahmin ettiğimiz bir hareketlilik gösteriyor. Hizmet alanımızdaki Ayvalık ve Dikili’den karşı adalar arasında yapılan yolcu trafiğine bu yılda devam edilecek. Çeşme Limanı ise Adriyatik hattı feribot taşımacılığı ile ro-ro seferleri bakımından önemini koruyor. Limanın yeni yatırımlar ile birlikte daha da artan bir trafik içine gireceği tahmin ediliyor. Güllük Yeni Limanı’nda 2007 yılında 2.234.766 ton mal ihraç edildi. İhraç edilen feldispat ve diğer dökme ürünlerin bu yıl daha da artacağı biliniyor. Yat limanları, İzmir ve çevresinde fazla artış gösteremedi. Ancak, Urla, İnciraltı ve Bostanlı Mavişehir’de yapılması düşünülen marinalara destek verilmesi gerekiyor. Çeşme ve Sığacık Yat Limanı’nın ise bir an evvel hizmete açılacak pozisyona getirileceğini tahmin ediyoruz. Aliağa Söküm yerleri konusunda 21 firmanın gerekli sözleşmeleri yapmalarına rağmen Maliye Bakanlığı ile olan sorunları devam ediyor. Sorunun çözümleneceği inancını taşıyoruz. Bölge için gerektiğinde tersane olarak hizmet vermesini sağlayacak düzenlemeye de yeşil ışık yakılması görüşündeyiz. Ege Bölgesi’nin en büyük eksikliği ve sorunu olan sivil tersane ihtiyacının giderilmesi hususunda Ulaştırma Bakanlığı’nın ve Denizcilik Müsteşarlığı’nın yaptığı çalışmaların bu yıl gerçekleşme aşamasına gelmesi en büyük dileğimiz ve beklentimiz. Bölgemizde 130 civarında olan balık çiftliklerinin durumu ise son yasal düzenlemelerle ele alındı. Yeni düzenlemeler ile şikayetlerin önlendiği bildiriliyor. Ülkemiz için tüm güzelliklerin yeni yılda da sürmesini diliyorum. Sevgilerimle.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.