İran'dan, transite 'Deli Dumrul' ücreti

AB yollarında her türlü ayrımcılıkla mücadele eden Türk taşımacılar doğu kapısı olan İran’da da karşı karşıya kaldığı haksız uygulamalar ile tam bir kıskaca alınmış durumda…

Türkiye yakın komşuları ile karayolu ile yaptığı dış ticarette genellikle dolu gidip boş gelme modeli ile çalışan ülke. Bu durum Türkiye’den İran, Rusya Orta Asya cumhuriyetlerine yapılacak taşımalarda navlun bedelini yüksek tutmaya sebep oluyor.

Bu fiyatlar tabiî ki komşu ülkelerin iştahını kabartıyor.

En son Bulgaristan’ın kapıyı kapatmasına kadar giden olayda da özellikle transit geçme zorunda olunan ülkelerin bu durumu bir koz olarak kullanması ve Türk ihraç pazarından daha fazla pay almasına sebep oluyor.

Bunun yeni örneği de İran gibi görünüyor…

İran taşımalarında denge son 10 yılda İran taşımacıları lehine çarpıcı bir şekilde değişti.

UND İcra Kurulu Başkanı İcra Kurulu Başkanı Fatih Şener,

“Türk İhraç taşımalarında 10 yıl önce %28 paya sahip olan İran araçları bugün % 60 paya sahip oldu. Bu araçlar Türkiye’ boş olarak gelmiş olsa bile Ankara-Tahran güzergâhında neredeyse yarı yarıya fiyat teklif edebiliyor. Türk taşımacısının Onda biri fiyatına yakıt kullanan İran taşımacısı zaten avantajlı iken, İran devleti de ayrıca eliyle taşımacılarımıza haksız rekabet uyguluyor” dedi.

Şener “25–26 Şubat tarihlerinde iki ülke bakanlıklarınca Tahran’da yapılacak toplantıda bu konuların çözüme kavuşturulması ve haksız rekabete bir son verilmesini bekliyoruz” diyerek beklentilerini dile getirdi.

Yakıt fiyat farkı kandırmacası

İran bu ülkeye yapılan taşımalarda veya İran üzerinden yapılan taşımalarda “Yakıt senin ülkende daha pahalı deyip tek yön için 620 USD para alıyor. Dünyanın bütün ülkelerinde yakıt fiyatı Türkiye’den fazla olmasına rağmen hiçbir ülke fark ücreti almazken İran bu ücreti alıyor.

Dünya’da başka bir örneği yok

Bugün bir İran devleti malını bir Türk taşımacıya taşıması halinde taşıma ücretinin % 10’unu ortalama 350-400 dolar civarında bir ücreti vatandaşlarından vergi adıyla bir tür ceza alıyor. Bu sebeple de İranlı tüccar artık Türk taşımacı tercih etmiyor veya bu ilave maliyeti göze alarak tercih yapıyor.

İran ikili taşımalarda sergilediği haksızlık yanında yanında Orta Asya ülkelerine ulaşım yolunda önemli güzergah olması sebebiyle transit geçişlerden “yakıt fiyat farkı” adıyla aldığı haksız ücretle sektöre zarar veriyor.

Türkiye’nin transit geçiş yapacak İran araçlarında herhangi bir mazot kısıtlaması yapmadan geçişine izin vermesine rağmen Türkmenistan’da İran’dan daha ucuz mazotu alıp İran’ı transit geçecek araçlara bile mühür uygulaması yapmayıp kendi ülkesinden yakıt almış gibi 620 USD yakıt fiyat farkı alıyor.

Türkmenistan giden bir Türk aracı İran’dan yakıt alsa da almasa da gidiş dönüşte toplam 1240 USD fiyat farkı ödüyor.

LOJİPORT