'Kamyonla iş karlı değil'

Koç Topluluğu bünyesindeki Otokar, ürün yelpazesinde askeri-zırhlı araçlardan küçük otobüslere, semi-treylerden 4x4 taktik tekerlekli arazi tipi araçlara kadar pek çok farklı türü barındırıyor.

Türkiye?deki treyler sektöründe 20 yılı aşkın bir süredir faaliyet gösteren firmanın İç Pazar Ticari Araçlar Satış Birimi Yöneticisi Murat Tokatlı, ?Türkiye?de ilk ATP sertifikalı frigorifik treylerin, TÜV belgeli, tenteli araçların üretimini biz gerçekleştirdik. İlk olarak 1999 yılında ADR sertifikalı tanker üretimini biz yaptık. Her zaman da esas amacımız Türkiye?nin treyler sektörüne yön vermek ve sektörde söz sahibi olmak. Bunu yaparken de kendi satışımızdan ziyade sektörün treyler konusunda bilinçlendirilmesi ve doğru treylerin alınması yönünde çalışmalarımız var? diye konuştu.

?Treylere geçiş kaçınılmaz?

Geçtiğimiz sene devreye giren ?Taşımacılık Kanunu?nun sektörü hareketlendirdiğini belirten Tokatlı, ?Treyler sektörünü uluslararası ve iç nakliyeciler olmak üzere ikiye ayırmak lazım. Bugüne kadar müşterilerimiz yüzde 90 civarında uluslararası nakliyecilerdi. Fakat yeni taşımacılık kanununun devreye girmesi ile artık Türkiye?de de bir şeyler değişmeye başladı. Artık kamyonla iş yapmak ?rantabl? değil? dedi. Taşımacılık maliyetlerinin de çok önemli olduğunu ifade eden Tokatlı, şöyle devam etti: ?Bir kamyonla 15 ton yük taşıyabilirken aynı masrafı daha az yaparak 25 tona çıkartabiliyorsunuz. Kamyoncunun da treylere dönmesi kaçınılmaz. Buradan hareketle Otokar-Fruehauf markasının yanında Otokar marka treylerleri de piyasaya sürdük. Şimdi çift marka stratejimiz var. Fruehauf ile uluslararası arenada faaliyet gösteren nakliyeci firmalara hizmet veriyoruz. Otokar markasındaki ürünlerde ise esas amaç iç piyasada faaliyet gösteren, açık platform tipi kasalar, saç tipi kasalar, konteyner taşıyıcılar, saç rulo taşıyıcılar. Kamyoncuların, iş nakliyecisinin ilgilendiği versiyonların treyler versiyonlarını yarattık. Geçtiğimiz sene itibari ile bunları pazara sunduk.?

?Ya şirketleşecek ya pazardan çekilecek?

Tokatlı iki marka arasındaki farkı ise şöyle açıklıyor: ?Birincisi uluslararası nakliyeciler için önemli olan araçların gümrük regülasyonlarına uygun olması. Burada faaliyet gösteren araçların çoğu tenteli, frigorifik ya da tekstil taşıyıcıları. İç nakliyede ise durum biraz farklı, öncelikle piyasa için önemli olan maliyet. Türkiye?nin çoğunluğuna baktığınız zaman kullanılan kamyonların çoğu 20 yaşından fazla. Piyasadaki kamyonların 300 bin - 400 bin civarının 20 yaş üstü olduğu varsayılıyor. Bunların da kısa süre zarfından değiştirilmesi gerekli. Bu kamyonların artık bir ikinci el değeri kalmamış. Yeni bir çekici artı treyler almaya kalktığınız zaman nereden baksanız 100 milyardan aşağı maliyeti yok. Böyle bir maliyetin altına girmek hakikaten zor. İç piyasada bir değişim öngörülüyor; ya şirketleşme yoluna gidecek bu kamyoncular ya da bu pazardan çekilecekler. Biz de bu markayı yaratırken ilk önce iç pazardaki nakliyecilerin talebi nedir diye düşündük. Türkiye?de maalesef henüz ATP, ADR regülasyonları  devreye girmedi ve iç piyasada böyle bir talep çok fazla yok. Özellikle kamyoncular açısından yok. Bunların hepsi maliyet demek. Biz de buradan yola çıkarak şu anda iç nakliyecilerin kamyon kasası olarak kullandıkları modellerin treyler versiyonların yaptık. Burada gümrük de söz konusu değil artı üst yapılar çok farlı. Biri açık kasa giderken öteki komple kapalı olarak gidiyor. Olması gereken Avrupa regülasyonlarına uygunluk.?

Piyasada kullanılan araçların hiçbir standarda ya da emniyet faktörüne uymadığına dikkat çeken Tokatlı, ?Türkiye?nin en büyük sorunu bu. Amacımız öncelikle Türk kamyoncusuna ?Treyler nedir ve yararları nedir?? bunları öğretmek. Bundan hareketle geçen sene Türkiye turuna çıktık. Bu ?roadshow?da da amacımız Türk kamyoncularını treyler konusunda bilinçlendirmekti. 30?a yakın yerde 4000?e yakın son kullanıcıya ulaştık. Türkiye?de çok kamyoncu var ve bu devam edecek? dedi.

?ATP ve ADR bir an önce kullanıma alınmalı?

Kamyondan treylere dönüşün doğru yapmanın ileride oluşacak olan maliyetleri azaltacağına vurgu yapan Murat Tokatlı şöyle devam etti: ?Avrupa regülasyonları ile birebir uyumlu hale geldiğimiz zaman Avrupalı nakliyecilerle de rekabete hazır hale gelirsiniz. Burada devlete de büyük görevler düşüyor. Bizim onlardan öncelikli talebimiz Avrupa regülasyonlarının gereği olan ATP, ADR gibi güvenlik koşullarının Türkiye?de de bir an önce kullanıma alınması.?

Otokar İç Pazar Ticari Araçlar Satış Birimi Yöneticisi Murat Tokatlı, 2006 yılı rakamlarına göre Türkiye?de 1340 treyler sattıklarını ve bunun Otokar tarihinin rekoru olduğunu söyledi. Tokatlı şöyle devam etti: ?Yüzde 35?in üzerinde bir pazar payımız var. Türkiye?de ilk ATP, C sertifikalı aracı yapan biziz. 1999 yılında ilk ADR sertifikalı tankeri ve 2002 yılında da ilk alüminyum tankeri yaptık.?

Ticari araç sektörü için pazarın 2007 içinde, geçtiğimiz seneye göre yüzde 10 ? 15 düşük olabileceğini belirten Tokatlı, ?Pazar o kadar iyi bir durumda değil. Fakat treyler sektörü için durum farklı. Türkiye?de kamyondan treylere dönüş başladı. Ticari araç sektörü geri giderken treyler ve çekici sektörü büyük ihtimal o açığı kapayarak belki 2006 ile aynı rakamları oluşturacak? diye konuştu.

?Otokar? ve "Otokar-Fruehauf" marka treylerlar:

Otokar?da 4 farklı tip treyler bulunuyor: Kontena (konteyner taşıyıcısı), Plato (platform tipi açık kasa semi-treyler), Spira (sac-rulo taşımasına yönelik bir araba) Duet (ikiz şase). Bu grupta sadece alt yürüyüş grubu yapılır üst yapısını piyasadaki bir üst yapıcıdan damper kasa yapıp kullanıma yönelik araçlar. 7 metreden 13,60 metreye kadar boy opsiyonları bulunuyor. Otokar-Fruehauf markası ile faaliyet gösterilen alanda ise; Tenteli treyler, Van tipi treyler, Tanker treyler ve Damper treyler gibi çeşitler bulunmakta.

Handan KAZANCI ? PERŞEMBE ROTASI