Lojistik ve lojistik ile ilgili iş kolları (kısaca lojistik), emek yoğun iş koludur ve böyle kalmaya devam edecektir. Lojistik için ihtiyaç duyulan iş gücünün karşılanmasının yakın gelecekte çok önemli sorun olacağının sinyalleri geliyor ^2,7 ve bu iş gücü için yeterli sayıda nitelikli insan kaynağının temininde çok yüksek olasılıkla kriz yaşanacağı tahmin ediliyor. Lojistik iş gücü yaşlanıyor. İngiltere’deki lojistik iş gücünün¹ (yönetici, operatör, şoför, depo işçisi vs.) yaklaşık 45%’i (pozisyon ve işe göre 16% ve 49% arasında) 45 yaş üstü ve 10%’u (pozisyon ve işe göre 1% ve 19% arasında) 25 yaş altındadır. 2015 yılında yaklaşık 60 milyon kişinin tedarik zinciri ve lojistik işinden çıkması ve yaklaşık 40 milyon kişinin girmesi bekleniyor². 20 Milyon kişi nereden bulunacak? Dünya ekonomisinde ve ticaretinde önemli bir oyuncu olmayan başlayan Hindistan’da 2022 yılına kadar yaklaşık 17,5 Milyon fazladan lojistik iş gücü ihtiyacının olması bekleniyor³. 2030 yılına kadar 460.000 pilot ve 650.000 uçak bakım teknisyenine ve 2050 yılına kadar 364.000 deniz adamına ihtiyaç duyulacaktır.³ Önümüzdeki 20-25 yıl içinde lojistik iş gücü için yeterli sayıda nitelikli insan kaynağı nasıl temin edilecek? İngiltere’deki dört şirketten biri, yeterli sayıda nitelikli şoför ve depo çalışanı temininde zorlanıyor¹ ve İngiltere’deki lojistik şirketlerinin sadece 20%’si, yeni mezun istihdam edebilmiş. ⁵ Dünya genelinde de şirketlerin 45%’i, yeterli sayıda nitelikli lojistik iş gücü temininde zorlanıyor. ² Gençler, lojistik işine nasıl bakıyor?  Şirketler, lojistik işi için gençleri etkileyebiliyor mu? Lojistik işi ve lojistik sektörü, ihtiyaç duyulan yeterli sayıda nitelikli genci istihdam edebilmek için diğer iş kolları ile rekabet halindedir. Rekabeti kazanabilir mi? Yeni mezunlar, olumsuz imajından dolayı lojistik işinde çalışmayı düşünmüyor ve imajı daha yüksek olan iş kollarını tercih etmeyi düşünüyor.^4,13 İngiltere’de diğer iş kollarına karşı tedarik zinciri ve lojistik işi, ihtiyaç duyulan yeterli sayıda nitelikli insan kaynağını çekebilme rekabetinde zorlanıyor ve 2030 yılında gençlerin 36% olasılıkla lojistiği iş olarak seçeceği tahmin ediliyor ³ ve lojistik işinin gençlerin ilk tercihi olmamasından daha kötüsünün ise lojistik işinin en son tercih olduğu tespit ediliyor.⁵ Lojistik iş gücü ihtiyacının artmasına rağmen ve bunun için gerekli olan için yeterli sayıda nitelikli insan kaynağının temininin çok önemli bir sorun olduğunu tespit eden ve bunun bir krize yol açabileceğini gören İngiltere, gençlerin ilgisini ve tercihlerini lojistik işine çekebilmek için farklı uygulamalar yapmaktadır.

• İngiltere’deki 14-19 yaş arasındaki gençlerin 64%’ünde lojistiğin yanlış anlaşıldığı tespit edilince ⁵ Ulaştırma Bakanlığı, lojistiğin doğru anlatılması ve nitelikli gençlerin lojistik işini tercih etmesi için çalışan ve “The Logistics Locker”, “Delivering your future”, “Stairway” ve “The Logistics Guild” gibi çalışmaları organize eden “Skills for Logistics” adlı oluşuma maddi destek vermeye başladı.⁸
• Bazı üniversiteler lise öğrencilerine yönelik özel programlara başladı.⁹
• CILT (The Chartered Institute of Logistics and Transport), gençler için düzenlenen programları maddi olarak desteklemeye başladı.¹⁰
• Kısa dönemli ihtiyacı karşılamak için orduda veya güvenlik güçlerinde görev süresi biten gençlere yönelik lojistik işinin tanıtımı yapılmaktadır. ⁵
• Çok ilginç ve belki de en önemli olan uygulama, topluma ve özellikle anaokulundan liseye kadar öğrenim gören çocuklara ve gençlere, lojistik işinin anlatılmasıdır. ^{11, 12}

Lojistik işinde çalışmayı düşünen gençler, günümüzde lojistik sektöründe çalışmak isterken gelecekte ise lojistik sektörü yerine firmaların tedarik zinciri ve lojistik bölümlerinde çalışmayı düşünüyor.¹³ Gençlerin kafasında şirketlerin imajı konusunda soru işaretleri var. Hangi şirketlerin imajı? Lojistik sektöründeki firmaların mı, yoksa şirketlerin tedarik zinciri ve lojistik bölümlerinin mi? Sanırım cevabı, yukarıdaki paragraftadır. Türkiye’de de “kalifiye insan kaynağı”, “fiyat odaklı rekabet” ile birlikte en temel iki sorundan birisi olarak tespit edilmiş ve lojistik, hem kamu hem de kamuoyu tarafından eksik ve yanlış biliniyor. ¹⁴ Hükümet tarafından açıklanan “Taşımacılıktan Lojistiğe Dönüşüm Eylem Planı” ve lojistiğe önem verildiğini gösteren diğer birçok uygulama ve söyleme rağmen “lojistik niçin hâlâ YANLIŞ ve EKSİK biliniyor?” Türkiye'de yaklaşık 50 yükseköğrenim kurumunda lojistik ile ilgili lisans ve ön lisans programı varken "kalifiye insan kaynağı niçin hâlâ ÇOK ÖNEMLİ BİR SORUN olarak görülüyor?” DİKKAT! Türkiye’de lojistik işi ile uğraşan ve tedarik zinciri ve lojistik fonksiyonu olan şirketlerin en önemli sorunu, yeterli sayıda nitelikli insan kaynağı ihtiyacını temin edebilmek olacak ve bu da bir krize yol açabilecektir. DİKKAT! Lojistik işi, 20-25 yıla kadar iş gücü olabilecek "Y" ve "Z" kuşaklarına hazır mı? ¹⁵ Tedarik zinciri ve lojistik sektörü, üst ve orta düzey yönetici bulmanın en zor olduğu iş kolu olup ⁶ orta ve üst düzey yöneticiler de lojistik ve tedarik zinciri işinde çalışmaya istekli görülmüyor. Bu durum da şirketler, kendi içinden yönetici yetiştirmek zorunda kalabilir. Peki, şirketlerde geleceği yönetebilecek nitelikte yönetici adayları var mı veya mevcut yöneticilerin nitelikleri yeterli mi? Bu konuda da soru işaretleri vardır⁷ ve ayrı bir yazı konusu olabilir. Bir soru ile bitirelim. Anaokulu öğrencisine “lojistiği nasıl sevdirirsiniz?” ve ne olacaksın sorusuna …. demesi yerine “lojistik işi yapmak istiyorum demesini nasıl sağlarsınız?” NOT: Yazıdaki bazı verilere yönelik Türkiye’de bir çalışma bulamadığım için İngiltere’den örnekler verdim. Eğer Türkiye’de benzer çalışmalar varsa ben ulaşmadım ve özür dilerim. Bu çalışmaları yapanlar, bana gönderirse yazımı güncelleyebilirim.

1. The Logistics Report 2014, FTA & PwC
2. 2015 19TH Annual Third-Party Logistics Study
3. Transportation & Logistics 2030 Volume 5: Winning the talent race, PwC
4. Millennials at work Reshaping the workplace, PwC
5. SEMLEP Logistics report, 2013
6. Supply chain & logistics Employment Market Survey Report
7. Logistics Employer Skills Survey, Skills for Logistics,
8. The Logistics Growth Review - Connecting People with Goods
9. http://www2.hull.ac.uk/hubs/news-events/news/educationandlogistics.aspx
10. https://www.ciltuk.org.uk/News/LatestNews/tabid/235/ctl/NewsItem/mid/589/Id/4107/Default.aspx?returnurl=%2FDefault.aspx%3FTabID%3D235
11. http://www.lovelogistics.co.uk/index.html,
12. http://www.businessonthemove.org/
13. Young talents’ opinion about the industry, Europhia Consulting
14. Lojistik Sektöründe Eğilimler Araştırması, Beykoz Lojistik Meslek Yüksek Okulu Lojistik Uygulamalar ve Araştırmalar Merkezi
15. https://www.lojiport.com/lojistik-y-ve-z-kusagina-hazir-mi/