'Madem kardeşiz, vizelerde kolaylık sağlayın'

İslam Ticaret, Sanayi ve Tarım Odası’nın İstanbul’da yapılan toplantısında, İslam ülkeleri arasında ticaretin nasıl geliştirilebileceği ele alındı. Toplantının ev sahibi TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ve Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, vize ve gümrük geçişlerinin kolaylaştırılması için çaba gösterilmesini istedi.

İslam Ticaret, Sanayi ve Tarım Odası’nın (ICCIA) 15. Yönetim Kurulu Toplantısı İstanbul’da yapıldı. Toplantıda Müslüman ülkelerin ticaret ve sanayi odası başkanlarına hitap eden Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, İslam ülkelerinin gümrük ve vize işlemlerinde birbirine kolaylık sağlaması gerektiğini söyledi. Yazıcı, kardeş ülkeler arasında yeni yollar ve yeni ticaret rotaları belirlenmesinin gereğine de işaret etti. Gelişmekte olan ülkeler kategorisinde bulunan başlıca petrol ve gaz ihracatçısı 12 ülkeden 10’unun İslam coğrafyasında yer aldığına dikkat çeken Yazıcı, “Bu durum, İslam ülkeleri arasında dayanışmanın geliştirilmesi ve dolayısıyla yoksullukla mücadeleye katkı sağlanması için daha yakın işbirliği ortamının oluşturulmasının önemini ortaya koymaktadır.” dedi.

Türkiye’nin 2012’de ihracatının yüzde 36’sına tekabül eden 55,3 milyar dolarının İslam ülkelerine gerçekleştirildiğini belirten Yazıcı, “İthalatımızın ise yaklaşık yüzde 13’ünü yani 31,7 milyar dolarını İslam ülkelerinden yaptık. Dış ticaretimizin yaklaşık yüzde 23’ünü İslam ülkeleri ile gerçekleştirdik.” dedi. Toplantıya Bakan Yazıcı’nın yanı sıra TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, ICCIA Başkanı Şeyh Saleh Kamel ve İslam İşbirliği Teşkilatı üyesi Mısır, Uganda, Nijer, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Pakistan, İran, Sudan, Umman, Kuveyt, Ürdün ve Katar’ın oda başkanları ve temsilcileri katıldı. İslam ülkelerinin birbirleriyle olan ticaretinin toplam dış ticaretlerinin ancak yüzde 17’sine karşılık geldiğini hatırlatan Yazıcı, “Bu seviyeyi çok daha ileri noktalara getirmeliyiz.” dedi.

Yazıcı, İslam ülkelerinin toplam milli gelirinde, 2002–2011 arasında düzenli bir artış görüldüğünü vurgulayarak, 2002 başında 1,7 trilyon dolar olan milli gelirin, 2011’de 5,7 trilyon dolara yükseldiğini söyledi. İslam ülkelerinin bugün, dünya nüfusunun beşte birinden fazlasını oluşturduğuna vurgu yapan Yazıcı, “Dünya gayrisafi milli hasılası 70 trilyon dolar kabul edildiğinde İslam ülkeleri bu hasılanın onda birini üretmekte. 2007–2011 arasında İslam ülkelerinde kişi başı milli gelir 4 bin 724 dolardan 5 bin 507 dolara çıkmıştır.” bilgisini verdi. Bu gelişmelere rağmen Müslüman ülkelerin en zengini ile en fakiri arasında 220 katlık gelir dağılımı uçurumu bulunduğuna dikkat çeken Yazıcı, bunun temel sebeplerinden birinin İslam ülkeleri arasındaki ticaret hacminin yeterince gelişmemesi olduğunu ifade etti. Dünya Bankası verilerinden örnek veren Yazıcı, İslam coğrafyasında yaşayan yaklaşık 351 milyon insanın, diğer bir ifadeyle İslam ülkelerinin toplam nüfusunun yüzde 22’sinin günlük 1,25 dolar olan yoksulluk sınırının altında yaşadığını hatırlattı. İslam ülkeleri toplam nüfusunun yüzde 45’ine denk düşen 640 milyon kişi ise günlük 2 dolar olan yoksulluk sınırının altında yaşamakta.

TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ise Avrupa Birliği’nin kendi arasındaki ticaret kurallarını ve malların serbest dolaşım esaslarını belirlediğini hatırlatarak şunları söyledi: “Biz daha aramızdaki vize ve gümrük engellerini aşamadık. İş âleminin kanaat liderleri olarak, bu konulardaki süreçlerin hızlandırılmasında sorumluluk ve inisiyatif almalıyız.” İslam ülkeleri arasında ticaretin artırılmasının önemli bir mekanizması olan İslam Ülkeleri Arasında Tercihli Ticaret Sistemi Anlaşması’nın (TPS-OIC) henüz yürürlüğe girmediğine dikkat çeken Hisarcıklıoğlu, “Üye ülkelerin bu anlaşmayı imzalamasını bekliyoruz.” dedi.

ICCIA Başkanı Şeyh Saleh Kamel de İslam ülkelerinde idarecilerin ekonomi ile ilgili sağlam adımlar atmadığından şikâyet ederek, “On yıllarca yönetimde duran siyasetçiler bile ekonomi politikası üretmiyor. Ülkelerimizde ekonominin ve ticaretin gelişmesini istiyorsak özel sektör temsilcileri olarak ağır sorumluluklarımız var.” dedi.

 LOJİPORT