‘Obez’ kamyonlar bilgisayarlı kantarla zayıfladı

Yolların ömrünü kısaltıp, trafik güvenliğini tehlikeye düşüren aşırı yüklü kamyonlara karşı sıkı denetim sonuç verdi. Özellikle hafriyat taşıyan ağır vasıtaların yollara çıktığı bölgelere kurulan kantarların sayısı bu yıl 23’ten 75’e çıkarıldı. 2 bine yakın personelle 24 saat hizmet veren kantarlardan kaçamayan kamyoncular ceza yememek için çareyi yükü azaltmakta buldu. Bu olumlu gelişme rakamlara da yansıdı. 5 yıl önce farklı bölgelerdeki kantarlarda tartılan 3,5 milyon araçtan tonaj sınırını aştığı tespit edilen 61 bin taşıta ceza kesilmişti. Zaman’ın haberine göre, bu yıl ilk 9 ayda kontrol edilen araç sayısı 5 yıl öncesine göre yaklaşık 7 kat artıp 22,5 milyona çıkmasına rağmen sadece 53 bin araç ceza aldı. Toplam ceza miktarı da azaldı. Karayolu Düzenleme Genel Müdürü Ali Rıza Yüceulu, yol altına döşenen cihazlarla araçların bilgisayardan ağırlığının ölçülmeye başladığı ilk yıllarda iki araçtan birisinin ceza yediğini, şimdi ise 200 araçtan birine ceza kesildiğini belirtiyor. Ceza miktarının azalmasına nakliyecinin yanı sıra yük sahiplerine verilen cezanın da etkili olduğunu vurgulayan Yüceulu, “Yük sahipleri ceza yememek için nakliyecileri fazla yük taşımaması konusunda uyarıyor. Hatta sözleşme imzalıyor.” diyor.

Türkiye’de yük taşımacılığının yüzde 88’i karayollarında yapılıyor. Aşırı yük taşıyan kamyonlar bazı yolların yapıldığı yıl bozulmasına sebep oluyor. Araştırmalara göre bir kamyon, karayoluna 1.100 otomobil kadar zarar veriyor. Aşırı yük aynı zamanda araçların fren sistemine zarar verip kazalara da yol açıyor. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, karayolu yük taşımacılığını düzenlemek için 2004’te mekanik düzenekli seyyar kantarlar yerine yol kenarı denetim İstasyonu adı verilen noktalar oluşturmaya başladı. Yol altına yerleştirilen cihazlar sayesinde araçların ağırlığını durdurmadan ölçen istasyonların sayısı bir süre sonra 23’e kadar çıkarıldı. Kamyonlarının fotoğrafının kamerayla ekrana yansıtıldığı ve ağırlığının gramına kadar tartıldığı bilgisayarlı kontrol sonucu aşırı yüklü kamyonların sayısı önemli ölçüde azaldı. Ancak birçok şehrin giriş çıkışında aşırı yüklü araçların alternatif yolları kullanması sebebiyle bakanlık, istasyonların sayısını artırma kararı aldı. Geçen yılın sonundan itibaren yeni istasyonlar tek tek faaliyete girmeye başladı. Bu yıl istasyon sayısı üç kat artarak 23’ten 75’e yükseldi.

Yük taşımacılığının en yoğun olduğu İstanbul’da istasyon sayısı 2’den 12’ye, Ankara’da 6’dan 9’a, İzmir’de 2’den 6’ya, Adana’da 4’ten 10’a Sivas’ta 1’den 7’ye çıkarıldı. Antalya, Bolu, Bursa, Diyarbakır, Erzurum, Samsun ve Trabzon’da da yeni istasyonlar devreye alındı. Üç vardiya halinde çalışan istasyonlarda 2 bine yakın personel 24 saat görev yapıyor. İki yıl önce tonaj denetimi yapılan 10 milyon araçtan 50 binine 51 milyon lira ceza kesildi. Bu yıl 8,5 ayda ağırlık kontrolü yapılan 22,5 milyon araçtan 53 bini 66 milyon lira ceza aldı. Karayolu Düzenleme Genel Müdürü Ali Rıza Yüceulu, istasyon sayısındaki artışın meyvelerinin hızlı bir şekilde alındığını belirtiyor. Bu yıl toplam denetlenen araç sayısının iki yıl öncesine göre 3 kat artarak 30 milyona ulaşacağını ifade eden Yüceulu, “Ağır yük taşıyanlar artık denetimden kaçamıyor. Çıkış yolları yok. Bu yüzden denetlenen araç sayısı kat kat artmasına rağmen ceza kesilen araç sayısı ve ceza miktarı azalmaya başladı. Artık yollarda çökmüş, bozulmuş asfalt görmüyoruz.” diyor. Yüceulu, halen üzerinde çalışılan ve uzun vadede Türkiye ulaşım sisteminde köklü değişiklikleri de beraberinde getirecek ‘akıllı ulaşım sistemi’yle araçların ağırlık kontrolünde insansız kontrol döneminin başlayacağını ifade ediyor.

LOJİPORT