Sektörün nabzı TİAD'da atıyor

Takım Tezgahları Sanayici ve İş Adamları Derneği (TİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Hayrettin Kağnıcı, sektöre ilişkin soruları yanıtladı.

- Derneğiniz ne zaman ve nasıl kuruldu? Kuruluş öykünüzü kilometretaşlarıyla anlatır mısınız?

- Takım tezgahları bir ülkenin gelişmesindeki en önemli sektör. Etrafımıza baktığımızda gördüğümüz her şey bir makina tarafından yapılmaktadır ve dolayısıyla da takım tezgahlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Takım tezgahı aslında makina yapan makinadır. Takım Tezgahları Sanayici ve İş Adamları Derneği (TİAD) 1992 yılında kurulmuştur ve merkezi Bayrampaşa?da bulunmaktadır.TİAD, Türkiye?de sadece takım tezgahları ile ilgilenen ve buna bağlı avadanlıkların imalatı ve ithalatını yapan firmaların birleştirici bir dernektir ve üye sayısı şu an 151?dir.

Misyonu ve vizyonu ise imalat sanayinde temel üretim araçlarından olan takım tezgahlarının, bunların tamamlayıcı aksesuar ve takımlarının ithalatı, ihracatı, imalatı, toptan ve perakende ticareti ile uğraşan tüccar, sanayici ve işadamlarını bir araya getirerek; üyelerin bilgi ve çalışmalarını sürekli olarak birleştirmek; sektörün, Hükümet ve kamuoyu nezdinde önemini vurgulayacak faaliyetlerde bulunmak; sektörle ilgili her türlü sorunun çözümüne yönelik görüş bildirmek; yurtiçi ile yurtdışında sektörle ilgili faaliyetlerde bulunarak ülke ekonomisinde ki etkinliğini arttırmak; toplam kalite yönetimi kurallarını iş hayatı içinde ve dışında uygulayarak, Avrupa Birliği'nde aranan kalite hedeflerinin üstüne çıkmak; Dernek üyeleri arasında dayanışmayı sağlamak; doğabilecek ihtilafları çözümlemek, sektörün mesleki ilkeler ve etiğini oluşturup uygulanmasını sağlamak; toplumumuza, çevremize ve üyelerimize yararlı eğitim ve faaliyetler ile yaşam seviyesini yükseltici gayretler ile örnek bir kuruluş olmak; sektörümüz ile ilgili bilimsel ve teknolojik çalışmalara destek sağlamak; üniversiteler, KOSGEB ve benzeri kuruluşlarla işbirliği yapmaktır.

Dernek faaliyetlerini Mevzuat, Fuar, Basın-Yayın, Uluslararası İlişkiler, Satış Sonrası Hizmetler, Üye Geliştirme ve Eğitim olmak üzere 7 komite yürütmektedir. Her komite belirli periyotlarda toplanır, konularını görüşür ve son olarak Yönetim Kurulu?na bildirir. Yönetim Kurulu ise komitelerden gelen tavsiyeleri karar haline getirir.

- Takım tezgahları ve makine sektörü hakkında neler söylemek istersiniz?

- Ülkelerin kalkınması için yapılan bütün çalışmalar sanayileşme adına yapılır ve ülkeler bütün planlarını kalkınma üzerine kurarlar. Bir ülkenin kalkınması için temel şart, o ülkenin sanayileşmesidir, bu kalkınma hangi sanayi ve proje bazında olursa olsun. Sanayileşmeyi anlaşılır bir şekilde ifade etmek gerekirse, sanayileşme bir ülkedeki üretim makinaları ve takım tezgahları tüketiminin yüksek olmasına bağlıdır. Kısaca, ülkedeki takım tezgahları ve üretim makinalarının sayısı ne kadar fazla ise o ülkede sanayileşme de o oranda yüksek olur. Buna, ülkedeki takım tezgahları tüketim değerleri diyoruz. 

Bu konu ile ilgili birkaç rakam da vermek istiyorum; son yayınlanan Gardner Raporu?ndaki rakamlara bakıldığında, Takım Tezgahları sektörünün ihracat- ithalat durumuna ilişkin olarak şöyle bir tablo ortaya çıkmaktadır:

İHRACAT       2009           (Milyon $)       2008           (Milyon $)

1.Almanya     7,202.8         10,261.8

2.Japonya     4,219.0           8,516.8

3.İtalya         3,316.4           4,691.2

15.Türkiye        358.0             513.0

İTHALAT       2009           (Milyon $)       2008           (Milyon $)

1.Çin Halk Cumhuriyeti        5,800.0         7,587.0

2.ABD           2.259.6         4,874.0

3. Almanya    2,224.8         4,337.1

Ülke olarak son zamanlarda yaşanan dip noktayı geçtik ve geçen yıllara göre şu anda yükselişteyiz. Senenin ilk altı ayı toparlanma süresidir. Gelecek sene çok daha iyi olacak diye düşünüyorum. Geçmişte de belirli aralıklar ile krizler yaşadığımız için çok deneyim kazandık diyebilirim. Son yaşadığımız krizde birçok deneyim edindik ve kendimize bir dizi ders çıkardık. Öğrenme ve toparlanma sürecine de çabuk geçtik. Diğer ülkelere göre daha sağlam adımlarla kalkınma yolundayız. Sektör adına güzel gelişmelerin bizleri beklediğine inancım tam.

- Ar-Ge konusunda düşünceleriniz nelerdir?

- Ar-Ge, inovasyon, satış ağının geliştirilmesi ve ihracat bir zincirin birbirine bağlı halkaları gibidir. Birini çıkardığınızda zincirin biri atlanmış olur ve bunlar birbirinden asla ayrılmayan parametrelerdir. Bunlardan birinde başarılı olmak hepsini etkiler. Örneğin, satışta başarı için Ar-Ge?nin iyi olması gerekir. Üretimdeki kaliteyi arttırmak ve maliyetleri düşürmek lazım ki satışta başarılı olun aksi taktirde rekabet edemezsiniz. Hepsini iç içe algılayan firmalar başarılı oluyorlar. Bugün ölçülebilen yönetim uygulanmaya başlandı. Ölçebiliyorsanız yönetirsiniz.

-Sektörünüzde ivedilikle çözülmesi gereken sorunlar nelerdir? Sizce bunların çözümü nasıl gerçekleşebilir? Sektörünüz ile devlet arasında mevzuat konusunda problemleriniz oluyor mu? Çözüm önerileriniz nelerdir?

- Ülkenin kalkınmasında en önemli rolü KOBİ?ler oynamaktadır. KOBİ?lerin kalkınmasında uzun vadeli önemli bir finansman aracı olan leasinglerde KDV oranı 31.12.2007 tarihinde Bakanlar Kurulu kararıyla %18?e çıkarılmıştı. KDV oranı 31.03.2008 tarihinde alınan yeni bir Bakanlar Kurulu kararıyla torna ve

frezede %8 olarak değiştirilmiştir. Oysa bu uygulamanın tüm yatırım ve üretim makinalarında önceden olduğu gibi %1 olarak devam etmesi gerekmektedir. Artan KDV oranları, satıcı şirketlerin bazılarının kendi finansman seçeneklerini geliştirmesine ve risk yönetimi deneyimi eksikliği nedeniyle bu tür satıcı kuruluşların mantıklı olmayan ve öz kaynaklarını zorlayacak risklere girmelerine neden olmuştur. Ayrıca KDV oranlarında zaman içinde yapılan değişiklikler, piyasada müşterilerin kararsızlık geçirmelerine ve alımlarını erteleyerek sektörün durgunluğa erken girmesine sebebiyet vermiştir. Sadece torna ve frezede uygulanan KDV indiriminin diğer tezgahlarda uygulanmaması da piyasayı olumsuz etkilemiş, firmaların rekabet gücünü azaltmıştır. Bu nedenlerden dolayı KDV indirimi uygulama konusunun yeniden değerlendirilerek; yatırım ve üretim makinalarında KDV oranının %1 olarak uygulanması gerektiğine inanıyoruz.

TİAD AKADEMİ ile Hedef: Nitelikli Teknik Eleman

Sektörün en önemli bir diğer sorunu ise; nitelikli teknik eleman konusudur. Kaliteyi yükseltme ve verimliliği artırma adına temel görev sektörel derneklere düşüyor ve biz de bu derneklerden biriyiz. TİAD, kaliteyi yükseltmek ve verimliliği arttırma adına çok ciddi çalışmalar başlattı. Sanayinin kalkınmasını istiyorsak, nitelikli teknik elemanların sayısını arttırmalıyız. Bununla ilgili olarak TİAD AKADEMİ başlığı altında eğitimler vermeye başladık. Amacımız, kesinlikle meslek edindirmek değil; bu işi yapan insanları daha nitelikli hale getirmek. TİAD AKADEMİ'de verdiğimiz eğitimler; CNC Kontrol Sistemleri Eğitimi, Talaş kaldırma, Kesici Takımlar ve Teknolojik Planlama, CNC Tezgahlarının Programlanması, CAM Bilgisayar Destekli İmalat  ve CAD Bilgisayar Destekli tasarım olarak sıralanabilir. Bu eğitimleri verebilmek için 300-400 bin dolarlık yatırım yaptık. Eğitimler son derece iyi gidiyor ve yoğun talep görüyoruz. Bunların karşılığını almaya başladık ve yaptığımız anketlerde de programın başarılı olduğu açık. Üniversite öğrencilerinden bu programları öğrenme talebi geldi ve onlara da bir sınıf açtık. Bu çalışmaları tamamen elemanlarımızın niteliklerini arttırma ve 100 milyarlık ihracat hedefine ulaşma adına yapıyoruz.

?Şimdi hedefe kitlenme zamanı?

- İleriye yönelik hedefleriniz nelerdir? Yatırım planlarınızdan ve sektörünüze kazandırmayı düşündüğünüz yeniliklerden bahseder misiniz?

- 2010 yılının ilk altı ayında Türkiye genelinde % 11,7 oranında büyüme yaşadık. 2009 yılında % 14,5 küçüldüğümüz için 2008 yılına kıyasla halen eksi durumdayız. Görüştüğümüz bütün firmaların ve sektör temsilcilerinin söylediği husus ise; özellikle makina sektörünün hızlı bir şekilde toparlanma sürecinde olduğudur. Türkiye için 2011 ve 2012 yılları patlama yılları olacak. Bu sene yapılanmamızı tamamlıyoruz. Güzel projeler var. Sektör farklı unsurlardan etkilenebiliyor, hedefe ulaşmak adına herşeyin de yolunda gitmesi gerekir. Basit bir rakam vermek gerekirse eğer, sektörün 2008 yılında 536 milyon ihracatı vardı ve 2009 yılında 360 milyonlara geriledi. 2010 yılı sonu itibariyle 2008 yılındaki rakamlara ulaşmış olacağımızı ümit ediyorum. 2011 yılında ise; Türkiye?de ihracatın 700-800 milyonları çok daha rahat yakalayacağını düşünüyorum.

Devlet, 2023 yılında 500 milyar dolarlık hedef açıkladı. Bugün Türkiye?ye baktığımızda ise; makine sektörünün 10 milyarlık ihracatı söz konusu ancak hedefi yakalamak için potansiyelimizin on misli daha artması lazım. Bu ancak yoğun bir emek ve ciddi programlama yapmak ile mümkün olabilir. Şimdi hedefe kitlenme zamanı. Şirketlerin rekabet gücünün artması ülke için önemli. Önce, başlangıç için nitelikli eleman sayısının artması gerekiyor. Sektördeki nitelikli eleman sayısı ne kadar artarsa hedefe o kadar rahat ulaşılır.

- Dünyayı derinden sarsan ekonomik krizden nasıl etkilendiniz? Yatırımlarınızda azalma oldu mu, ya da ters orantılı olarak yatırımlarınızda artış oldu mu? ?Krizi fırsata çevirmek? hedefine nasıl yaklaşıyorsunuz? 

- Yaşadığımız krizler çok şey öğretiyor. Eskilerin ?bir musibet bin nasihatten iyidir? diye bir sözü vardır. Buna örnek verecek olursak eğer, geçmişe bakıldığında firmaların sıkıntılı durumlarından sonra standartlarında gelişmeler olmuştur. Son yaşanan global bir krizdir. Bu krizden öğrendiklerimizin başında, finansman yönetimi, işletme maliyetlerinin nasıl hesaplanması gerektiği ve buna bağlı olarak da rekabet koşullarına göre kar oranlarının ne olması gerektiğidir. Daha önce bu konularda çok matematiksel hesaplar yapılmıyordu ve dolayısıyla da doğru, bilimsel tabanlara oturmuyordu. Herkes firmasına göre geliştirdiği uygulamaları yapıyordu. Bugün gördük ki bunlar gerçekten çok önemli ve hiçbir noktası atlanmadan hesaplanması gereken konular. Halbuki firmalar bu hesaplamaları kendi bilgi ve becerilerine göre yapıyordu; sonuç olarak da tabiî ki bir sürü şey atlanıyordu.

Endüstri Zirvesi TATEF 2010 için geri sayım başladı

- Haberimizde özellikle vurgulanmasını istediğiniz mesaj ya da görüşünüz var mı?

- Sektörün buluşma noktaların en önemlilerinden biri olan TATEF Fuarı'dır.12-17 Ekim tarihleri arasında onüçüncüsü yapılacak olan bu fuara çok ciddi bir şekilde hazırlanıyoruz. Bu fuarın en büyük destekçisi TİAD?dır ve katılımcıların % 75-80 civarı da üyemizdir.Dolayısıyla TİAD bu fuarı çok ciddi bir şekilde destekliyor ve sektörün başarısı için büyük uğraş veriyor.Bu sene fuarda teknik seminerler yapmayı planlıyoruz. Bu sene çok yeni teknolojiler gelecek. Teknolojinin buluştuğu bir fuar olacak. Yurtdışından da katılımcılar iştirak edecek. TİAD olarak eşdeğer yurtdışı derneklere davetler yaptık. Katılımcılar yeni teknolojilerini gösterecek, ziyaretçiler de bu teknolojileri yakından görme fırsatı bulacak. 2009 yılında kriz dolayısıyla fuar istenilen verimlilikte olamadı ancak bu sene durum farklı ve şuan fuarda yer kalmadı. Endüstri Zirvesi TATEF 2010 için geri sayım başladı o yüzden heyecanlıyız. Fuar ile ilgili çok ciddi beklentilerimiz var ve başarılı geçeceğine inanıyoruz.

Sinan SAYGI-LOJİPORT