UND'den E-Belge hizmeti

Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Avrupa Birliği ülkelerine TIR Karnesi himayesinde yapılan taşımalara 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren getirilen elektronik ön bildirim zorunluluğunu (NCTS-TIR) E-Belge ile aştı. E-Belge Projesi?nin içine NCTS-TIR Ön bildirimini monte eden UND?nin yeni sistemi, daha önce gündeme getirilen firma bilgilerinin mahremiyeti ilkesine uyduğu gibi, çok düşük bir ücretle kullanıma sunulacak.

Tüm taşımacılara açık olan E-Belge sistemini, ticari bir yatırım olmaktan çok hizmet amaçlı planladıklarını belirten UND Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Dinçşahin, sisteme akreditasyon için e-imza şartı olduğunun altını çizdi. Dinçşahin, şöyle devam etti: ?E-imzanız yoksa sistemi kullanamıyorsunuz. Var olan bu sistemi, 15 günlük bir koşturmacayla NCTS?i E-belge sistemi içerisine monte ederek oluşturduk. Biz sistemin, ticari bir olay dışında hareket etmesi gerektiğine inanıyoruz. E-belgede alınacak hizmetlerin çeşitliliğine göre bir hizmet bedeli olacak. Rakamlar konusunda şu an elimizde net bir veri yok. Ay sonunda sistemi devreye almayı planlıyoruz. Kontör usulü yükleme yapılacak ve yapacağınız her işlemde ?çok cüzi olmak kaydıyla? bir bedel alınacak. Bunu bir hizmet olarak algılıyoruz. Alınacak bedel de personel, server, programlama gibi harcamaları karşılamak için tahsil edilecek. Bu sistemle ihracatçı, birçok evraktan kurtulmuş oluyor. İhracat işlemlerinin elektronik ortamda yapılması sağlanıyor. Gümrük müşavirleri, işlerini daha rahat ve hızlı görüyor. Taşımacı ise, kendi adına açılan bir beyannamenin anında farkına varıyor. O dakikadan itibaren de, detaylarına ulaşıp, tek bir tuşla konşimentosu yazılabiliyor, TIR karnesi evrakları doldurulabiliyor. Yine tek bir tuşla da, NCTS denilen elektronik bildirimi yapılabiliyor.?

Firma bilgileri korunacak

Ortak Transit Rejimi?ne istinaden TIR Karnesi himayesinde yapılan taşımalarda elektronik ön bildirim zorunluluğunun 1 Ocak 2009?da devreye girdiğini ifade eden Başkan Dinçşahin, ?Ancak, kuruluşlar buna hazır değildi. Biz ise, bu olayın çok farklı noktasındaydık. NCTS sistemini istemiyorduk. Bunun bize maddi bir külfet getirmesinden ya da geri bildirim zorunluluğundan değil, ama genel olarak bir bilginin kopyalanıp başka bir yere gitmesinden dolayı sıkıntımız vardı. Ben taşımacıyım. Benim açımdan bir sorun yok. Ama, ihracatçı riskler yaşayabilirdi. Avrupa Birliği, ?bu yapılacak? dedi ve uygulama başladı. Ancak, biz başka bir sistemin hazırlığı içinde olduğumuz için NCTS için hazırlıklı değildik. Ayrıca, UND olarak böyle bir zorunluluğumuz da yoktu. Bunun sorumluluğu, AB ile yapılan taşımaların aksamaması açısından teşkilatlarındı. Burada ağır kalan kuruluş IRU oldu. Çünkü, IRU?nun, bu sistemin yazılımını ortak bir kullanıma açması lazımdı geç kaldı, sanırım şubat sonu ya da mart gibi bitirebilecek. Ama baktık ki, yapılan bazı çalışmalar, taşımacıların üzerine bir bedel yüklemeye başlamış; biz de böyle bir çalışmayı yapmaya; fakat farklı olarak bedel yükünü de hafifletmeye karar verdik. Bir yıldan bu yana üzerinde çalıştığımız E-Belge sistemine taşımacılığın bütün muhataplarını (ihracatçı, gümrük müşaviri, taşımacı) aldık. Bu sistemde Türkiye?nin neresinde ve hangi gümrüğünde olursanız olun, sizin adınıza yapılan bir işlemi otomatik olarak e-mail adresinize gelen bir bilgiyle görebileceksiniz. Veya, cep telefonunuza SMS yoluyla bildirilecek. Bu size verimliliği, bilgi eksikliklerini giderip elektronik ortamda sağlıklı veri transferi yapabilmeyi getirecek. TIR karnesinin üstünde koli, kg, mal cinsi ve hangi ülkeden hangi ülkeye gidiyor gibi bilgiler vardı. Alıcı, gönderici, GTİP numarası, mal değeri yoktu. Bunları istiyorlardı, ?biz de benim bilgilerimden kime ne? diyorduk. ?Bir veri bankasından tarafsız ortamda toplanacakmış? toplanmasın. Bir malı belli noktadan taşıyıp, belli noktaya teslim ediyorsa ve bir yanlış yapıldıysa, TIR karnesi de o güvenceyi size veriyordu. T 1 sisteminde, her türlü bilgi bir server?da toplanıyordu. Bu server da, T1 hizmetini sağlayan kuruluşun server?i idi. Kesinlikle kullanacaklarına ihtimal vermiyorum ama bunun yanlış olduğu ortada diyorduk, bizim sistemimizde yalnızca kendi firma bilgilerinizi görebileceksiniz ? diye konuştu.  

Yapılan her işlemden haberiniz olacak

Gümrükler içerisinde işlemlerin elektronik şifrelerle yapıldığının altını çizen UND Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Dinçşahin, ?Her şirketin de, kendi sorumluluğunda bir şifresi olur. Gümrük tarafından verilen bu şifreyi farklı farklı kişilere dağıtarak bizim işlemlerimizi yapmalarını sağlarız. Çünkü, gümrüğün olduğu her ilde bir şubeniz olması gerekmez. Şifrelerle ne gibi işlemler yapıldığının farkında olamayabilirsiniz. Bu şifreyle yapılacak herhangi bir yanlış işlemde sorumluluk direkt şifre sahibine aittir. Ama E-Belge sisteminde örneğin, Kayseri?de açılan bir evrağı gördüğümde ?benim böyle bir işim yok? diyebilirim? açıklamasını yaptı. 

Çift fatura suistimali tarih oluyor

Sistemin, AB ülkelerine taşınan malların, araçların girişinden son noktaya ulaşana kadar bir röntgenini çeken elektronik bildirim prensibine dayandığını söyleyen Dinçşahin, ?Bildirim, taşınan mala aittir. Taşınan malın ne tür bir mal; hangi cins; hangi gümrük tarife istatistik pozisyonuna dahil olduğu detayına kadar yapılır. Yani, tekstil diye kestirip atamazsınız. Kaç adet? Hangi bedelle,  hangi müşteriye, hangi ülkeden geldiğini daha kapıdan girerken öğrenmeniz mümkün. Bu bilgiler, Avrupa Birliği?nin ilgili çatısı altında toplanır. Bu sistemle, ithalat safhasında mükerrer fatura diye nitelendirilen çift fatura suiistimali hiç yaşanmayacaktır? dedi. 

Selçuk ONUR ? PERŞEMBE ROTASI