En büyük lojistik şirketimizin pazar potansiyelinin sadece yüzde 0,5 üne sahip olduğu ve mevcut pazarda ise yüzde 3 paya ulaşabildiği, segmente edilmiş, küçük ölçekli bir yapıda çalışıyoruz. Şirket birleşmelerinin henüz gündeme yeni yeni gelmeye başladığı bir ortamda; mevcut lojistik şirketleri ilaç, akaryakıt, soğuk zincir, proje lojistiği dışında her şeyi taşımaya hazırlar. Verilen hizmetlerde bir ihtisaşlaşma olsa da, hizmet verilen ürünlerde henüz bir yoğunlaşma başlamadı. Beyaz eşya, otomotiv, kozmetik, elektronik, tüketim malzemeleri, hırdavat sektörlerine hizmet veren 3PL kuruluşlar aynı araçlarla, aynı depolarla, aynı elemanlarla gıda sektörüne de hizmet veriyor. Gıdalar kendi içlerinde kuru gıdalar, hayvansal ürünler, sebze ve meyveler, dondurulmuş gıdalar, unlu mamuller, içecekler gibi gruplara ayrılır. Bu grupların her biri, farklı lojistik süreçlerle son kullanıcıya ulaştırılıyor. Ülkemizde, özellikle zincir mağazaların yaygınlaşmasından sonra, bu ürünlerin aynı dağıtım mantığı içinde, üretimden tüketime ulaştırılması birçok sorununu da beraberinde getiriyor. Zaman zaman hijyen şartları zorlanıyor, farklı ısıda taşınması gereken sebze ve meyveler raf ömürlerinden kaybedecekleri atmosferde ta- şınıyor, soğuk zincir kırılmakta, raf ömrü geçmiş ürünler raflarda veya depolarda unutuluyor, fireler ve dolayısıyla maliyetler artıyor.
Gıda lojstiği ihtisaslaşamadı
Gıda lojistiği ülkemizde henüz üzerinde ihtisaslaş- madığımız bir iş kolu. Üretimden tüketime kadar hijyenik şartların sağlandığı, tozsuz ortamlarda, kontrollü atmosferlerde, özel elbiselerle, eldiven ve ağızlıklarla, içi farklı ısıda ayarlanabilen soğutmalı araçlarla, soğutucu kaplarla gıda taşıması yapan firma sayısı çok az. Bu konuda beklenti de yaratılamadı. Gıda lojistiği ile ilgili sadece bir kaç üniversitemizin gıda mühendisliği bölümleri bu konunun geliştirilmesi için potansiyel bir kaynak. Oralarda da üretim süreci ana çalışma konusu olup, taşıma ve lojistik ihmal edilmiyor, herhangi bir araştırma veya tez çalışmasına konu edilmiyor.
Sektör cezalarla sarsılacak
Gıda ürünleri taşıyıcıları bir araya gelip bir dernek, bir kulüp altında örgütlenemedi. Bu konuda standart belirleme, kanun koyucuya destek çıkma çalışmaları yapılamadı. Kısa bir süre içinde AB müktesebatlarında, gıda lojistiği için gereken asgari şartları görece- ğiz ve kara taşıma kanunu şokunu henüz atlatamayan sektörümüz, bir de bu konudaki yeni şartlar ve ceza uygulamalarıyla sarsılacak. ABD’de 1943 yılında kurulan Refrigeration Research Vakfı, 1995 yılında Soğutma Eğitimi Vakfına dönüş- müş ve 1999 yılında da lojistiğin öneminin anlaşılması ile Dünya Gıda Lojistiği Organizasyonu (WFLO) haline çevrildi. Benzer diğer derneklerle birleşip Global Cold Chain Alliance, www.gcca.org adı altında çalışıyor. Şu anda 75 ülkede bin 300 büyük depo lama ve lojistik şirketinin katkısıyla güzel çalışmalar yapılıyor. Bu çalışmaların içinde Bilgi Bültenleri, Araştırmalar ve Ürün Saklama El Kitapları önemli bir yer tutuyor. 200 farklı ürünün elleçlemesini, taşıma ve stoklama ısısını, nem oranını, paketleme sistemlerini, kurutma metotlarını, nemlendirilmelerini anlatan el kitapları ülkemizde de gıda üretimi, gıda lojistiği, gıda satışı ve toplu gıda tüketimi yapacak tüm kuruluş ve kişiler için iyi bir rehber olacak.
Keşfe davet ediyorum
Gıda sektöründe yer alan veya almayı düşünen, tedarik zinciri içindeki tüm süreç boyunca görev alan veya almak isteyen, bu gün için değil yarın için düşü- nen dostlarımızı, www.wflo.org adresine veya www. gcca.org adresine girmeye ve gıda lojistiğinin renkli dünyasını keşfetmeye davet ediyorum. Bu gün zamanımız varken kolayca öğrenebileceğimiz, uygulayabileceğimiz, yapabileceğimiz çalışmaları yarın acele ile telaşla öğrenmek, uygulamak ve yapmak stresi yaşamayalım. Sağlıklı ürünleri üretebileceğimiz, taşıyabileceğimiz ve tüketeceğimiz günler diliyorum.
Sağlıkla, sevgiyle, mutlulukla kalın
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.