Dr. Güntürk Üstün
Fuşya Rengi Dev İçin Üç Defa “Fluctuat Nec Mergitur”!
Yaşama sevinci kadar yaşama terörünü de istemeden tatmış ender dünya başkentlerinden biri statüsündeki güzeller güzeli Paris’in simgesi zarif bir Latin yelkenlisi, özlü sözü de ilgili yelkenlinin hemen altında yazılı ölümsüz “Fluctuat Nec Mergitur/Sallanır Fakat Batmaz” cümlesidir [Bahsettiğim yelkenli motifi ile altındaki Latince özlü söz, günümüzde Paris Belediyesi’nin resmî logosudur aynı zamanda]. Seine Nehri gibi efsanevi bir su yolunun üzerinde kurulu Paris artık asırlar önceki gibi önemli bir liman şehri olmasa da, haklı biçimde gurur duyduğu tarihi ırmağı sayesinde göz ardı edilemeyecek bir nehir trafiğine sahiptir denilebilir. Bu satırları okuyanlardan bir bölümünüzün anımsayacağı üzere, geçtiğimiz 30 Kasım Pazartesi günü Pasifik Okyanusu’nun ortasında [Hawaii'nin yaklaşık 1600 deniz mili kuzeybatısında] cereyan eden ve “M/V ONE APUS” adlı 146 694 grostonluk, Japon bandıralı, 14 052 konteyner (TEU) taşıma kapasitesine sahip ultra büyük yük gemisinin maruz kaldığı hayli ciddi bir denizcilik kazası bana ilkgençliğimde öğrendiğim “Fluctuat Nec Mergitur” deyişini anımsattı. Niçin mi? Çünkü sözünü ettiğim kazaya adı karışan, operatörlüğünü Singapur işletme merkezli Japon “Ocean Network Express/ONE” şirketinin üstlendiği henüz 1 yaşındaki “M/V ONE APUS” konteyner gemisi de bir tür orta şiddette fırtınanın (saatteki hızı 13 ila 18 deniz mili) ürünü olan ve yüksekliği 6 metreye varan Pasifik dalgalarıyla ürkütücü şekilde sallanmasına rağmen batmamayı başarmıştı da ondan!
Birleşik Amerika’nın Kaliforniya eyaletindeki Long Beach Limanı’na gitmek üzere Çin'in Yantian Limanı'ndan 17 Kasım gecesi saat 21:30’da ayrılan “M/V ONE APUS”, 30 Kasımda gün içerisinde Pasifik Okyanusu’nda seyrederken ani yakalandığı müthiş olumsuz hava şartları yüzünden hiç de küçümsenmeyecek nitelikte bir tehlike atlattı ve normal seyir rotasını terk ederek Japonya'nın Kobe Limanı'na doğru yola koyuldu. Çok sayıda yükünü kaybettiği sekiz günlük zorlu bir yolculuğun ardından 8 Aralık Salı günü sabaha karşı, hiçbir yara almamış mürettebatıyla beraber Kobe rıhtımına güvenle yanaşan Tokyo bağlama limanlı, 57 000 beygir gücündeki dizel motorlu gemideki hasarın kesin sonucunu ortaya çıkarmak ve benzer bir kaybın bir daha yaşanmaması için tüm yönleriyle yapılan güvenlik incelemeleri halen devam ediyor. Geminin işletmecisi Japon “Ocean Network Express/ONE” firması [NYK, MOL, “K” Line ortaklığı] filosundaki toplam 224 adet geminin bordalarını “fuyşa” rengine boyaması ile ünlü. “ONE” dünya genelinde, Türkiye dahil 120’den fazla ülkede 8000’i aşkın personeliyle faaliyet göstermekte. Temmuz 2017’de kurulan şirket, denizcilik aktivitelerini ise resmen Nisan 2018’de başlatmıştı.
Edinilen güncel bigilere göre “M/V ONE APUS”, bünyesindeki hasarlı düzinelerce konteynerin yanı sıra 64’ü tehlikeli madde taşıyan 1816 adet konteynerini de denize düşme sonucu kaybetmiş durumda. Şu anki tahmin edilen mali zarar ise 200 milyon “dolar”ın üzerinde. Uzmanlar bu kazanın, tüm denizcilik tarihinin gemi batması tablosu yaşanmaksızın meydana gelmiş “en büyük konteyner kaybı kazası” olduğu konusunda hemfikirler. Bütün bu gelişmeler sırasında, “M/V ONE APUS”ın kardeş gemisi olan 2 yaşındaki Panama bandıralı “M/V AQUILA”nın geçen 30 Ekim günü yine Long Beach yolunda olumsuz hava koşulları sebebiyle rotasını değiştirerek, 100 konteynerini kaybetmiş durumda Kaliforniya’nın Tacoma Limanı’na yönlendirildiği de anlaşıldı. Çok daha kötü biçimde neticelenebilecek “M/V ONE APUS” kazasının şokunu deyim yerindeyse hızlı atlatan “Ocean Network Express/ONE” firması, 24 Aralık günü yaptığı “yeni inşa edilecek her biri 24 000 TEU kapasiteli dünyanın en büyük 6 konteyner gemisini filosuna 15 yıllığına kiralayarak bağlamak için anlaşma imzaladığı” açıklamasıyla camiada âdeta güven tazeledi. Singapur genel merkezli (ve Tokyo holding ofisli) Japon şirketin bu duyurusunun, Hamburg genel merkezli Alman “Hapag-Lloyd” firmasının “yeni inşa edilecek her biri 23 500 TEU kapasiteli 6 ultra büyük konteyner gemisi siparişi verdiğini” bildiren benzeri açıklamasının hemen ardından gelmesi sektörün dikkatli gözleriyle kulaklarından kaçmadı. Gerek filo büyüklüğü gerekse de TEU kapasitesi bakımından “Hapag-Lloyd” dünyanın beşinci, “ONE” ise altıncı büyük konteyner taşımacısı denizcilik kuruluşu olma unvanına sahip.
Sevgili “M/V ONE APUS” kardeşim! Yeni yılını bugünden içtenlikle kutlar ve hem sana hem mürettebatına, hem de “ONE” şirketi ailesine “geçmiş olsun” dileklerimi başka bir denizin büyük bir liman kentinden yollamak isterim. Öyle ya da böyle, kim ne derse desin; bence sen çoktan sadece konteyner gemiciliği tarihine değil pek tabii ki denizcilik tarihine de cesareti ve iyi şansı bol, güçlü kuvvetli, serinkanlı modern bir yük gemisi olarak geçtin ve zaten ihtiyaç duymadığın popülariteni daha da artırdın bile! Ayrıca bu son derece ucuz atlattığın ve son derece ders verici tecrübeyle bir dahaki olası ağır hava koşullarına karşı da gerekli önlemleri alacak değerli mi değerli bir moratoryum sürecine girdin. Olur da, içinde bulunduğun durumdan bunalırsan eğer, önce senin kadar talihi olumlu rotada gitmeyip, Hint Okyanusu’nda yakalandığı seninkini andıran dehşetli hava şartlarından dolayı 5 yaşında iken 2013 senesi yaz mevsiminde dalgalarla giriştiği cesurca bir mücadeleyi takiben hayatını ve kariyerini kaybeden “M/V MOL COMFORT” adlı arkadaşını ve sonra da ben ve benim gibi “sıradan” ve “tanınmayan” ve büyük olasılıkla da hiç tanın(a)mayacak, hayatta arzuladığı makamlara sayısız nedenlerle ulaşamamış “mağluplar kulübü”nün seçkin üyesi konumundaki yeryüzü gemiseverlerini aklına getir ve haline defalarca teşekkür et! Ne de olsa, bütün yük ve yolcu gemileri gibi sen de gayet iyi biliyorsun ki,
“ENGİN VE TEKİNSİZ OKYANUSA AÇILDIĞIN ANDAN İTİBAREN, GARANTİ YOKSUNU BİR TÜR TEHLİKELER HATTINA GİRMİŞ OLUYORSUN DEMEKTİR. ÖTE YANDAN, BÖYLESİ BİR KATI GERÇEKLİK HİÇBİR ÇAĞCIL DEV GEMİ VE DENEYİMLİ MÜRETTEBATI İÇİN CAYDIRICILIK TEŞKİL EDEMEZ, ETMEMELİDİR DE!” Eğer düşük bir ihtimal, hareketli Kobe Limanı’na neredeyse üç haftadır çakılı kalmış olmaktan ötürü sıkılırsan, söyleşmek için benimle LOJİPORT aracılığıyla rahatça irtibat kurabilirsin. Şimdilik “sayonara!”
Verimli yıllar-günler ve gelecek sene yine bu sütunda görüşmek üzere.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.