Bu haftaki LOJİPORT köşe yazımda, ilgilenen okurlar ile gezegen genelinde seyahat etmenin ve turistik aktivitelerin son 57 senelik dilimine yön veren 27 kilometre taşına değineceğim. Bu bir tür listenin, bütün diğer listeler gibi, eksiksiz olmadığını (ve zaten öyle bir iddia da taşımadığını) yazımın başında belirtmek isterim. Evet, eğer bir kupa dolusu sıcak veya soğuk çayınızı ya da sıcak veya soğuk kahvenizi hazır edip masanızın üzerine koyduysanız, hep beraber zaman içerisinde kısa süreli bir anılar ve andaçlar yolculuğuna çıkabiliriz demektir. Bu yolculuğun hiç şüphesiz en çekici ve keyifli yanı ne bilete ne pasaporta, ne de ve vizeye ihtiyacınızın olmayacağıdır.

* 1963: Boeing 707 ve DC-8 destekli “Jet Çağı,” sivil havacılığı yaklaşık 4 senedir son hızla farklı ve atılımcı bir geleceğe doğru taşımayı sürdürüyor [DC-9 ailesinden bir modeli filosuna katarak THY’de, “Jet Çağı”na 1967’de geçiş yapacak].

* 1964: Gezegenimiz Japonya sayesinde Yüksek Hızlı Tren (YHT) teknolojisi ile tanışıyor. Japonya’da düzenli seferlerine başlayan ilk elektrikli YHT dizileri haklı olarak tüm dünyada büyük yankı uyandırıyor. Avrupa’nın söz konusu demiryolu devrimi ile tanışabilmesi için daha 17 yıla, ülkemizin ilgili raylı sistem rönesansını deneyimleyebilmesi için ise daha 45 seneye gerek var.

* 1968: Yıllar geçtikçe, gezegen göklerinin “en popüler yolcu jeti” unvanını elde edecek olan Boeing 737 ailesinin ilk üyesi “Lufthansa” şirketi bünyesinde ilk tarifeli uçuşunu gerçekleştiriyor.

* 1969: Dünyanın ilk süpersonik yolcu uçağı olan “Concorde” deneme uçuşlarını başarıyla tamamlıyor.

* 1970: Özellikle kıtalararası uçuşlarda çığır açacak olan Boeing 747, “Pan American World Airways (Pan Am)” şirketi bünyesinde ilk tarifeli uçuşunu gerçekleştiriyor [“Pan Am”in havayolu tarihine karışması için daha önünde 21 yıl var].

* 1971: Halen yayın hayatını sürdüren “Travel + Leisure” dergisinin ilk sayısı Birleşik Amerika’da okuyucu ile buluşuyor.

* 1971: “Walt Disney World,” Orlando-Florida’da açılıyor.

* 1971: Günümüzde, dünyanın en büyük düşük maliyetli havayolu şirketi konumundaki “Southwest Airlines,” Birleşik Amerika’da ilk tarifeli uçuşlarına başlıyor.

* 1972: Tekerlekli bagaj patenti alınıyor.

* 1973: “British Airways” şirketi bünyesinde “Concorde” ilk tarifeli uçuşunu gerçekleştiriyor.

* 1973: Avrupa ile Asya kıtalarını İstanbul Boğazı üzerinden birbirine bağlayacak olan 3 asma köprüden ilki taşıt trafiğine açılıyor [“Boğaziçi Köprüsü” adıyla kullanıma giren köprünün günümüzdeki ismi “15 Temmuz Şehitler Köprüsü”dür].

* 1974: İlk otel mini barı “Hong Kong Hilton”da kullanıma giriyor.

* 1974: Elektronik otel odası anahtarı icat ediliyor.

* 1974: GPS (Global Positioning System/Küresel Konumlama Sistemi) patenti alınıyor.

* 1975: İlk dijital kamera icat ediliyor.

* 1978: “UNESCO Dünya Mirası Listesi”ne giren ilk 12 site/alan açıklanıyor.

* 1987: Halen yayın hayatını sürdüren “Condé Nast Traveler” dergisinin ilk sayısı Birleşik Amerika’da okuyucu ile buluşuyor.

* 1988: FAA (Federal Aviation Administration/Federal Havacılık İdaresi), tüm ABD uçaklarında sigara ve diğer tütün ürünlerinin içilmesini yasaklıyor.

* 1988: “Royal Caribbean International” şirketi, “okyanus gemileri”nin mirasçısı niteliğindeki ilk "mega yolcu gemisi”ni sularla buluşturuyor [73 529 grostonluk, “Sovereign Of The Seas” isimli bu şık “kruvaziyer gemisi”nin Aliağa’da sökülmesine daha 32 sene var].

* 1989: “Berlin Duvarı” yıkılıyor.

* 1992: Nehir kruvaziyer turizminin ivme kazanmasına öncülük edecek “Rhine-Main-Danube Canal/Ren-Main-Tuna Kanalı” Almanya’da su yolu trafiğine açılıyor.

* 2001: 11 Eylül terör saldırıları sonucu, başta sivil havacılık olmak üzere küresel seyahat turizmi kuşku ve endişe ile dolu ciddi bir krize giriyor [Havayolu sektörünün tam anlamıyla toparlanabilmesi en az 10 yıllık bir süreyi gerektirecek].

* 2003: “British Airways” şirketi bünyesinde “Concorde” son tarifeli uçuşunu gerçekleştiriyor.

* 2005: Birleşik Amerika kökenli “Google Maps/Google Haritalar” uygulaması kullanıma giriyor ve giderek büyük popülarite kazanıyor.

* 2008: Birleşik Amerika kökenli “Airbnb” web uygulaması kullanıma giriyor ve küresel seyahat ile konaklama sektöründe kısa sürede beklenmedik bir başarıya ulaşıyor.

* 2019: Sivil havacılık tarihinin 18 saat 40 dakika süren en uzun “non-stop/aktarmasız” uçuşu New York (JFK Havalimanı) ile Singapur (Changi Havalimanı) arasında gerçekleştiriliyor.

* 2020: Çin kökenli COVID-19 sağlık krizi, kısa sürede küresel pandemiye dönüşüyor. Söz konusu dev boyuttaki tehlikeli ve ölümcül sağlık problemi, yıl boyunca tüm dünyadaki seyahat endüstrisini âdeta felç ediyor. Kaçınılmaz olumsuz gelişmeler, özellikle havayolu ve kruvaziyer sektörü ile konaklama ve yeme-içme sektöründe daha önce eşi görülmemiş nicelikte bir duraklama ve gerileme sürecinin başlamasına neden oluyor.

Verimli günler ve gelecek yazımda yine bu sütunda görüşmek üzere.